Kaszëba mô cwiardą mòwã, ale mitczéserce, czyli jak przysłowia utrwalają stereotypy - dr J.Pomierska

dr Justyna Pomierska (UG) językoznawczyni, dydaktyk, autorka monografii pt. „Przysłowia kaszubskie. Studium z paremiografii i paremiologii” (Instytut Kaszubski 2013) opowiada dzieje zbierania przysłów kaszubskich i prezentuje zasoby kaszubskiej paremiografii (od Ceynowy do Sychty), aby wykazać, że charakterystyczna dla tego gatunku folkloru struktura językowa (układ składniowy, rytm, dobór słów, rym, alegoria) ma kluczowe znaczenie dla utrwalania stereotypowego wizerunku Kaszuby i Kaszubki oraz relacji międzyludzkich.

Wykład powstał w ramach cyklu wykładów kaszubologicznych pt. „Kaszubi: białe plamy, czarne podniebienie i różowe okulary. W kręgu stereotypów i wyobrażeń” zorganizowanych przez Wydział Filologiczny Uniwersytetu Gdańskiego w 2024 r. 10 interdyscyplinarnych wykładów w całości dotyczy stereotypów i wyobrażeń, jakie mają Kaszubi o sobie i inni o Kaszubach i kaszubszczyźnie (języku i kulturze). Stereotypy funkcjonują w świadomości społecznej jako skrótowe, uproszczone i zabarwione wartościująco obrazy, mocno zakorzenione pozytywne albo negatywne wyobrażenia o osobach i grupach społecznych (etnicznych), które opierają się na powierzchownych obserwacjach i logicznie nieuprawnionych uogólnieniach. Czy Kaszubi NAPRAWDĘ mają czarne podniebienie (tak mówi się o kimś, kto jest szczególnie zły, groźny, złośliwy’)? Opowiadamy o faktach przemilczanych i miejscach niezbadanych (frazeologizm białe plamy) oraz objaśniamy stereotypy, patrząc przez okular RÓŻnych dyscyplin naukowych.
Nagrania zrealizowano w studiu nagrań Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli w Gdańsku. Uzupełnieniem wykładu jest spotkanie z prelegentem online (MS Teams), link: https://bit.ly/4gLBDl5

7.10. 2024 dr Justyna Pomierska JĘZYKOZNAWSTWO – Kaszëba mô cwiardą mòwã, ale mitczé serce, czyli jak przysłowia utrwalają stereotypy
14.10. dr hab. prof. UAM Tomasz Wicherkiewicz JĘZYKOZNAWSTWO – O językach mniejszościowych, czyli „nie tylko Kaszubi swój język mają”
21.10. dr Magdalena Lemańczyk SOCJOLOGIA – Kalejdoskop kaszubskich auto- i heterostereotypów
28.10. dr Aleksandra Paprot-Wielopolska ETNOLOGIA – Od stroju ludowego do ubioru stylizowanego, czyli o tym, jak Kaszubi się ubierają
4.11. prof. dr hab. Józef Borzyszkowski HISTORIA – Wzorce osobowe inteligencji a mentalność Pomorzan na przełomie XIX i XX w.
18.11. dr hab. prof. UG Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk BADANIA NAD PAMIĘCIĄ – „Trudne dziedzictwo” w krajobrazie kulturowym Kaszub i Pomorza
25.11. dr hab. prof. UG Monika Mazurek SOCJOLOGIA – Religijny jak Kaszuba - prawda czy mit, czyli o tym, jak to jest z religijnością wśród Kaszubów
2.12. dr hab. prof. UG DanutaStanulewicz – Barwy Kaszub. Symbolika bieli, czerni i czerwieni
9.12. prof. dr hab. Daniel Kalinowski LITERATUROZNAWSTWO – Emigracyjna literatura kaszubska. Twórcy i tematyka
16.12. prof. dr hab. C. Obracht-Prondzyński SOCJOLOGIA – Czy Kaszuby są dobrą marką (i co z tego wynika)? W kręgu wyobrażeń i stereotypów.

Projekt jest realizowany przez Wydział Filologiczny UG wspólnie z Instytutem Kaszubskim, Zrzeszeniem Kaszubsko-Pomorskim i Pomorskim Centrum Edukacji Nauczycieli w Gdańsku, a finansowany w ramach zadania „Etnofilologia kaszubska” ze środków MSWiA.