آب حیات است پدرسوخته! ایرج میرزا و معشوق بی لطف، الفیه شلفیه

شعری که در این برنامه قرائت می‌شود از سروده‌های ایرج میرزا، شاعر اواخر دوران قاجار و مشروطیت است که در قالبِ شعریِ غزل سروده شده، و ردیف نسبتا طولانی آن (است پدرسوخته) به گونه‌ای حکایت از روحیه شازده بودن ایرج میرزا دارد. ایرج میرزا از شاهزادگان قاجار بود و نسب او به فتحعلی شاه می‌رسد.

ایرج میرزا (مهرماه ۱۲۵۳ در تبریز۲۲، اسفند ۱۳۰۴ خورشیدی در تهران) ملقب به «جلال‌الممالک» و «فخرالشعرا»، از جمله شاعران مشهور ایرانی در عصر مشروطیت (اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی) و از پیشگامان تجدد در ادبیات فارسی بود. ایرج میرزا در قالب‌های گوناگون شعر سروده و ارزشمندترین اشعارش مضامین انتقادی، اجتماعی، احساسی و تربیتی دارند. شعر ایرج ساده و روان و گاهی دربرگیرندهٔ واژه‌ها و گفتارهای عامیانه است و اشعار او از جمله اشعار اثرگذار بر شعر دوره مشروطیت بود.
متن شعر:
آب حیات است پدر سوخته
حَبِّ نبات است پدر سوخته
وه چه سیه چرده و شیرین لب است
چون شکلات است پدر سوخته
آب شود گر به دهانش بری
توت هرات است پدر سوخته
تا بتوانیش بگیر و بکن
صَوم و صَلات است پدر سوخته
می نرسد جز به فرومایگان
خمس و زکات است پدر سوخته
سخت بود ره به دلش یافتن
حصن کلات است پدرسوخته
تنگ دهان، موی میان، دل سیاه
عین دوات است پدر سوخته
احمد و از مهر چنین منصرف
خصم نحات است پدر سوخته
با همه ناراستی و بد دلی
خوش حرکات است پدر سوخته
قافیه هر چند غلط می شود
باب ل.واط است پدر سوخته