Nesli Tükenmekte Olan Dünya Mirası Kelaynak Kuşları

Nesli Tükenmekte Olan Dünya Mirası Kelaynak Kuşları Belgeseli ‎‪@yildizdervis‬

#kelaynakkuşu #kelaynaklar #kelaynakkuşları #birecik #şanlıurfa

Asırlardır bereketin sembolü olarak bilinen Kelaynak kuşları, ilginç bazı yönleri ile diğer kuşlardan ayrılıyor. Nesli tükenme tehlikesi ile karşı karşıya olan bu kuşlar, tek eşli ve eşi öldükten sonra başka bir kuş ile eş olmuyor.
Tarlalardaki zararlı haşereleri yiyerek tarıma katkı sağlıyor. Dünyada sadece Şanlıurfa Birecik'te ve Fas'ta bulunuyor.

Gelin bu güzel kuşları daha yakından tanıyalım. İyi seyirler dilerim.

Daha fazla içerik için kanalıma abone olmayı unutmayın.


"Eğitim, Belgesel,Gezi, Başarı, Motivasyon, Fikir, İlgi Çekici Bilgiler ve Farklı" konularla ilgili çalışmalar yapmaya gayret gösteriyorum. Birlikte araştırmaya, öğrenmeye, deneyimlemeye ve hayatımıza renk katmaya ne dersiniz?

Sizleri de öğrenme yolculuğumda yanımda görmek beni memnun eder.

Kanal aboneliği için tıklayın : https://bit.ly/2Hd0uCv

.....................

Kel kafasıyla dikkat çeken kelaynak kuşları suda ve çamurda rahatlıkla yürüyebilir. Özellikle tek olmalarıyla ve eşlerine saygı duymalarıyla eşsiz bir kuştur. Kelaynak kuşları yakından tanımak için videoyu izlemeniz yeterli.

Kelaynak Kuşları ülkemizde ve dünyada soyu tehdit altında olan bir kuş türüdür. Dünyadaki son iki popülasyonundan biri Kuzeybatı Afrika'da Fas' ta diğeri ise Türkiye'de ve çok küçük bir grup olarak Suriye'de bulunmaktadır.

Türkiye popülasyonu geçmişte tüm Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yaşarken, günümüzde yalnız Birecik’imizin Fırat Nehrinin kıyısında bulunan ve Tarım ve Orman Bakanlığınca kurulmuş olan Üretme İstasyonunda yaşamakta ve üremektedir.

Kelaynakların (Geronticus eremita’ların) üreme için, çok değil, daha elli küsur yıl önce Birecik’in “Kayalar altı”nı seçmesi boşuna değildir. Bu seçimde Aşağı Fırat Havzasının, Güneydoğu platolarına göre ılımlı ikliminin, tarlalardaki haşaratın bu kuşların besinleri oluşunun, ilçenin jeolojik yapısına dahil kayaların alkalik, yani ak ve yumuşak olduğundan dolayı kolay işlenir olmasının, en mühimi de halkın, “Allah’ın bir bereket müjdesi” olduğu bilinci ve inancıyla bu kuşlara ve yumurtalarına zarar vermemesi önemli olmuştur.

Tarihte, Kelaynak izlerine Nuh Tufanı’nda rastlanır. Tufanın sonunda barış için bir Güvercin, yeniçağ için bir Kırlangıç ve bereket için ise bir Kelaynak salınır. Bu nedenledir ki Kelaynak yöremizde bereketin sembolüdür.

Kelaynakların başında tüy olmaması, isminin ‘Kelaynak’ olmasına nedendir. Boğazı ve gagası erişkinlerde koyu kırmızıdır. İlk yumurtadan çıktıklarında yavruların kafaları ve boğazları tüylüdür ve yaşları ilerledikçe bu tüyler yok olur. Siyah tüyleri güneş ışığının farklı açılarında parlak yeşil, kavuniçi ve mor renklerini yansıtır, uçuşları ise hayrete düşürecek kadar nadir ve zariftir. Ortalama ömürleri 25-30 yıl olan Kelaynaklar 3-4 yaşlarında erginleşirler.

Yılda bir defa ve 1-3 yumurta yapar, kuluçka süreleri 4 hafta kadardır. Erkek ve dişilerin belirgin özellikleri bulunmamakta ve aynı davranışları göstermektedirler. Bu kuşların en önemli bir özelliği de “tek eşli” olmaları, eşlerine çok sadık olmalarıdır. Öyle ki eşi ölen bazı Kelaynak kuşlarının yemeyi içmeyi terk edip, yada kendini kayalardan aşağı bırakarak intiharı seçtikleri çok görülmüştür.

Kelaynakların yok olmasının birçok nedeni vardır. Avcılık eskiden bazı kuşların yok olmasına neden oldu. Bozkırların ve geleneksel tarım yapılan arazilerin kaybı beslenme alanlarının yok olmasına, üreme alanlarındaki insan baskısı ise üreme başarısını azalttı. 1950’lerde çekirge salgınına karşı yapılan yoğun zirai ilaç (DDT) uygulaması Birecik’teki kelaynakların çok hızlı bir şekilde yok olmasına neden oldu. Kurtulmayı başaranlar ise birçok sene yumurta çıkaramadı.

Dişi ve erkek bireylerin ayırt edilmesi son derece zor olmakla birlikte; bu ayrım kan örnekleri alınarak, laboratuvar ortamında yapılmakta ve DKMP Kelaynak Üretme İstasyonu' nda bulunan mevcut bireyler ile yeni bireylerin cinsiyetleri bu şekilde belirlenmektedir.

Kelaynak kuşları, üreme dönemi olan Şubat-Mart aylarında kafeslerinden çıkarılarak doğaya salınıyor. Doğal ortamda serbestçe uçan ve beslenen kelaynak kuşları, Kelaynak Üretme İstasyonu içindeki kayalık ve tahta yuvalarda üredikten sonra Temmuz ayı ortalarında yeniden kafeslerine alınarak göç etmelerine izin verilmiyor.

Dünyada nesli tükenme riski taşıdığı için göçlerine izin verilmeyen kelaynak kuşları, Üretme İstasyonu'nda özel menü ile besleniyor. Kuşlara her gün yağsız kıyma, haşlanmış yumurta, rendelenmiş havuç, tavuk yemi ve tuzsuz peynirden hazırlanan rasyon verilmektedir.