आंबा मोहोर संरक्षण Amba Mohor Sanrakshan आंबा फुलोरा अवस्थेत कोणती फवारणी करावी

आंबा मोहोर संरक्षण
Amba Mohor Sanrakshan
आंबा फुलोरा अवस्थेत कोणती फवारणी करावी
आंबा तुडतुडे फुलकिडे व्यवस्थापन

-------------------------------------------------------------------------
#agriculture #कृषीसमृध्दी #farming #हरभरा #smartagri #trending #trendingshorts #तूर #फळबाग #भुईमूग #royalshetkari
---------------------------------------------------------------------------
आंबा रोग व्यवस्थापन :
आंब्यावर मोहोरावरील भुरी, करपा, पानावरील डाग, इ. रोग पडतात.
१) भुरी :
आंब्याच्या मोहोरावर येणारा 'भुरी' हा एक महत्त्वाचा बुरशीजन्य रोग असून आंब्याला जेव्हा मोहोर येतो त्याचवेळी पडतो. हा रोग ओइडियम मँजिफेरी कवकामुळे (बुरशीसारख्या हरितद्रव्यरहित वनस्पतीमुळे) डिसेंबर-फेब्रुवारीच्या दरम्यान मोहोरावर पडतो. आंबा फळपिकावरील फारच नुकसानकारक असा हा रोग आहे. या रोगामुळे मोहरावर व दांड्यावर कवकाची पांढुरकी वाढ होते. या भुरी रोगाच्या बुरशीच्या वाढीसाठी तापमान २० ते २५ डी.से. आणि आर्द्रता ८० % हे अनुकूल वातावरण असते. जर ढगाळ वातावरण असेल आणि रात्रीचे तापमान कमी असेल तर भुरी रोगाचे प्रमाण वाढण्यास मदत होते. रोगाचा प्रसार वा-यामुळे होतो. या बुरशीची बीजे कोवळ्या मोहोरावर किंवा पालवीवर उगवतात. त्यांची मुळे मोहोराच्या पेशींमध्ये शिरून अन्नरस शोषतात. सुरुवातीला रोगाची लागण मोहोराच्या शेंड्याच्या भागात होऊन नंतर इतरत्र पसरते. या सुमारास तुडतुड्यांचाही उपद्रव होतो व या दोहोंमुळे मोहोरातील रस शोषला जाऊन तो जळतो. फुले व लहान फळे गळून पडतात आणि फलधारणेवर अनिष्ट परिणाम होतो. या रोगाचा प्रादुर्भाव जास्त प्रमाणत झाल्यास आंब्याच्या मोहोराचे जवळपास ७० ते ८० टक्के नुकसान होऊ शकते.
नियंत्रणाचे उपाय : भुरी योगाचा प्रादुर्भाव असणाऱ्या झाडावर हेक्‍झाकोनॅझोल ५ मिलि प्रति १० लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी.
---------------------------------------------------------------------------
आंबा कीड व्यवस्थापन :
आंब्यावर मोहोरावरील तुडतुडे, शेंडा पोखरणारी आळी, खोडकिडा, मिजमाशी, फुलकिडा, इ. किंडींचा प्रादुर्भाव होतो.
१) तुडतुडे :
आंबा बागेमध्ये मोहोर पूर्णपणे फुललेला असताना ढगाळ वातावरणामुळे तुडतुड्यांचा प्रादुर्भाव वाढूतो. तुडतुडे ही आंब्याची महत्त्वाची नुकसानकारक कीड असून या किडीच्या विविध २० ते २२ जातींची नोंद झालेली आहे. पैकी महत्त्वाच्या तीन जाती म्हणजे अॅम्रीटोडस अॅटकिनसोनी, इडिआस्कोपस क्लायपिअॅलीस आणि इडिओस्कोपस निव्हीओस्पार्सस या प्रजाती महाराष्ट्र राज्यात आंबा फळपिकावर मोठ्या प्रमाणात आढळून येतात. अॅम्रीटोडस अॅटकिनसोनी हे काळसर करड्या रंगाचे, जास्त निमुळते व लांबट असतात. तर इडिओस्कोपस निव्हीओस्पार्सस जातीचे तुडतुडे हिरव्या करड्या रंगाचे, मध्यम आकाराचे आसतात. हे कीटक पाचरीच्या आकाराचे असतात. हे कीटक अत्यंत चपळ असून, त्यांची चाल तिरपी असते. मादी कोवळ्या पानांच्या आणि मोहोराच्या पेशीमध्ये, डिसेंबर ते फेब्रुवारीमध्ये सुमारे २०० अंडी घालते. या अंड्यांतून आठ ते दहा दिवसांत पिल्ले बाहेर पडून रस शोषण करावयास लागतात. त्यांची संपूर्ण वाढ १५ ते २० दिवसांत होते आणि त्यापासून प्रौढ तुडतुडे तयार होतात. पूर्ण वाढलेले आणि अपूर्णावस्थेतील तुडतुडे आंब्याच्या मोहोरातील कोवळ्या फुटीमधील तसेच लहान फळांमधील रस शोषूण घेतता. त्यामुळे मोहोर आणि लहान फळे गळून पाडतात. हे कीटक शारीरवाटे मधासारखा चिकट द्रव पदार्थ बाहेर टाकतात. तो पानांवर पडून नंतर त्यावर काळी बुरशी वाढते, त्यामुळे झाडे, फळे काळी पडतात. तसेच झाडाच्या अन्ननिर्मितिच्या क्रियेमध्ये आडथळा निर्माण होऊन वाढीवर तसेच फळधारणेवर अनिष्ट परिणाम होतो. या किडीचा प्रादुर्भाव मोठ्या प्रमाणावर झाल्यास संपूर्ण मोहोर करपून जातो आणि जवळपास ७० ते ८० टक्क्यांपर्यंत आंबा उत्पादनात घट येते.
नियंत्रणाचे उपाय :
· आंब्याची लागवड शिफारस केलेल्या अंतरावरच करावी. जास्त दाटी झालेल्या बागेत कमी सुर्यप्रकाश तसेच कोंदटपण जास्त असतो असे वातावरण किडींच्या वाढीस अनुकूल असते. म्हणून बाग स्वच्छ तणविरहित ठेवावी. झाडाच्या आतल्या भागातील फांद्याची छाटणी करून विरळ कराव्यात जेणेकरून सुर्यप्रकाश संपूर्ण झाडत पोहोचेल.
· जैविक नियंत्रणांतर्गत निंबोळी अर्क ५% किंवा निमयुक्त किटकनाशकांचा फवारणी करिता अधून - मधून वापर करावा. तुडतुडे वर्षभर झाडावर असल्यामुळे आंब्याच्या झाडाला मोहोर येण्यापूर्वी व्हर्टिसिलियम लेकॅनी या मित्र बुरशीवर आधारित कीटकनाशकाची २०५ ग्रॅम प्रति लिटर पाणी या प्रमाणात फवारणी करावी
· इमीडाक्‍लोप्रीड 3 मिली किंवा क्‍लोथीयानिडीन (दाणेदार) १.२ ग्रॅम किंवा थायामेथोक्‍झाम १ ग्रॅम प्रति १० लिटर पाण्यात मिसळून फवारावे.
---------------------------------------------------------------------------
व्हिडिओ आवडल्यास नक्की सबस्क्राइब करा आणि आपल्या मित्रांना शेअर करा.
धन्यवाद.