Parkinson Hastaları İçin Postür Egzersizleri

Doktorunuza ve fizyoterapistinize danışmadan bu egzersizleri uygulamayın.
Videolarımız yalnızca bilgilendirme amaçlıdır.

Egzersizler kişiye özel planlanmalıdır.
Sizlere özel egzersiz planlaması için https://e-fiziktedavi.com/ üzerinden veya bu videonun altına yorum yaparak bizlere ulaşabilirsiniz.

PARKİNSON HASTALIĞI

Parkinson dopamin adı verilen hormonun eksikliği ile ortaya çıkan bir hastalıktır. Hastalarda, hareketlerde yavaşlama, öne eğilmiş vücut duruşu, istirahat halindeyken tremor (titreme), rijidite (kaslarda katılık), reflekslerde azalma, donup kalma gibi belirtiler görülür.

Hareketlerde yavaşlama parkinson hastalığının en belirgin özelliklerinden biridir. Hastalar günlük yaşam hareketlerinde yavaşlar. Yürürken kol salınım hareketleri azalır, yüz ifadeleri donuklaşır, yutmada zorluk çekerler, solunum kapasiteleri düşer (Parkinson hastalarında öne eğik vücut duruşu göğüs kafesini daralttığı için akciğer kapasitesinde azalma meydana gelir.) ve çevresel olaylara tepkileri azalır.
Hastaların boyun, omuz, kalça, dirsek el ve ayak bileği eklemlerinin hareketini sağlayan kaslarda katılık (rijidite) oluşur.

Titreme (tremor), parkinson hastalarının %75-85’inde görülür. Genellikle elde, kolda ve ayak bileğinde gözlenir. Titreme genellikle baskı altındayken, heyecanlıyken ve toplum içinde artar.


Hastalar baş ve gövde öne eğik yürür ve otururlar. Buna ek olarak dizler ve dirsekler de bükülüdür. Hastalar gittikçe artan hızda sanki kendi ağırlık merkezini yakalamaya çalışırmış gibi yürümeye başlarlar. Refleks kayıpları yürüme ve oturma sırasında düşmeye neden olabilir.

Parkinson hastaları ani ve genellikle birkaç saniye süren donukluklar (Donma Fenomeni) yaşayabilir. Bu durum hastalığın ileriki dönemlerinde ortaya çıkar. Yürüyüş başlangıcında, hedefe ulaşırken, dar bir yerden geçerken ani tutukluk, adımlarda yavaşlama ve küçülme ortaya çıkabilir. Bazı hastalarda ayağa kalktıkları ilk anda olur ve bir süre adım atamazlar. Donukluk düşmelere neden olabilir. Ayaktayken oluşan kan basıncında azalma da düşmeye neden olabilir. Düşme nedeniyle hastada yürüme korkusu oluşabilir. Korkudan dolayı hareketler daha azalır ve bunun sonucunda kaslarda katılık ve güçsüzlük artar.

Parkinson hastalığının ileri evrelerinde %20-40 oranında bunama (demans) gözlemlenir. Bununla beraber erken evreden itibaren düşünme sürecinde yavaşlama, depresyon ve güven kaybı gibi sorunlar ortaya çıkabilir.




TEDAVİ

Parkinson hastalığında tedavi; ilaç, cerrahi ve fizik tedavi yöntemleri ile sağlanır. Kullanılan ilaçlar dopamin seviyesini arttırıcı ilaçlardır. Farmokolojik ve cerrahi yöntemlerde fayda sağlansa da hastalık ilerleyicidir.

Parkinson hastalarında rehabilitasyonun önemi sadece hastanın fonksiyonel durumunu iyileştirmek değil medikal tedavide kullanılan ilaçların yan etkilerini de minimuma indirmektir.
Hastalarda egzersiz programı belirlenirken hastanın yaşı, egzersize toleransı, engellilik durumu ve hastalığın evresi göz önünde bulundurulur.

Hastaların bağımsız yaşamlarını sürdürebilmeleri için evlerinde bazı değişikliklere ihtiyaç duyulabilir. Örneğin fazla mobilya ve küçük halılar kaldırılabilir. Düşme olayları genellikle banyo ve mutfakta olduğu için zeminlere kaymayan paspaslar konulabilir. Klozetin, küvetin, duşa kabinin duvarına tutma kolları yapılabilir. Hastanın rahat oturup kalkması için yükseltilmiş klozetler temin edilebilir.

Hasta ayaklarının yere yapıştığını hissettiğinde (donup kalma durumunda) harekete geçmesi için topuklarının üzerine yaslanması ayak parmaklarını kaldırması önerilebilir. Donma sırasında kollar aniden kaldırılarak hareket başlatılabilir. Vücudu sağa sola sallama, yüksek sesle sayı sayma ve yerde basamak olduğunu düşünmesi hareketi başlatmada yardımcı olabilir.

EGZERSİZ

Parkinson hastalarına;

Germe egzersizleri,
Postür egzersizleri,
Kuvvetlendirme egzersizleri,
Eklem hareket açıklığı arttırıcı egzersizler,
Ağız ve yüz egzersizleri,
Yürüyüş egzersizleri,
Solunum egzersizleri önerilmektedir.

Parkinsonda kullanılan İlaçlar yan etki olarak ortostatik hipotansiyon dediğimiz ayaktayken oluşan ani tansiyon düşüklüğüne yol açar. Bu durum düşmeye neden olabilir. Bu yüzden egzersiz yapılmadan önce kişi kademeli olarak ayağa kaldırılmalıdır.

Egzersiz programı kişiye özel planlanmalıdır.