Скачать или смотреть เส้นทางนักภาวนา EP.6 โพชฌงค์ 7 (องค์ธรรมแห่งการตรัสรู้ 7 ประการ)

โพชฌงค์ 7 ไม่ใช่สิ่งที่เราต้องพยายามสร้างขึ้นมา แต่คือ ผลลัพธ์ที่ จะเกิดขึ้นเอง เป็นเหมือนดอกผลที่เบ่งบานขึ้นเมื่อต้นไม้แห่งการปฏิบัติของเราแข็งแรงพอ มันคือคุณสมบัติทางธรรมชาติที่จะเผยตัวออกมาเอง เมื่อเราดูแล "สวนในใจ" ของเราอย่างถูก ต้องด้วยเครื่องมือที่ชื่อว่า สติปัฏฐาน 4

การเกิดขึ้นของโพชฌงค์ 7 ถือเป็น สัญญาณที่บอกเราว่าเรามาถูกทางแล้ว เพื่อให้เราสามารถเรียนรู้ที่จะสังเกตเห็นและชื่นชมการเติบโตที่กำลังเกิดขึ้นในใจของเรา และมีกำลังใจที่จะเดินทางบนเส้นทางสายนี้ต่อไป

องค์ธรรมแห่งการตรัสรู้ 7 ประการ (โพชฌงค์ 7) ประกอบด้วย:

1. สติสัมโพชฌงค์ (สติ หรือ ความระลึกได้)
◦ เป็นดอกผลชนิดแรกที่แทงยอดขึ้นมาให้เห็น
◦ มันคือ การตื่นรู้ หรือ การนึกได้
◦ วินาทีที่เราตระหนักรู้ว่าใจลอยไปในโลกของความคิด ไม่ ใช่ ความ ล้ม เหลว แต่ คือ ความ สำเร็จ ครั้ง แรก เพราะนั่นคือการทำงานของสติสัมโพชฌงค์
◦ เมื่อเราฝึกกลับมารู้ลมหายใจบ่อย ๆ กล้ามเนื้อแห่งการระลึกได้นี้จะค่อย ๆ แข็งแรงขึ้น ทำให้เราจะรู้ทันความคิดได้เร็วขึ้น

2. ธรรมวิจยสัมโพชฌงค์ (การสำรวจสภาวธรรม)
◦ เกิดขึ้นตามมาโดยอัตโนมัติเมื่อสติเกิดแล้ว
◦ เมื่อธรรมวิจยะเริ่มทำงาน แทนที่เราจะรีบดึงจิตกลับมา เราจะเริ่มมีความสงสัยใคร่รู้เกิดขึ้น
◦ เราจะเริ่มสำรวจความคิดและความรู้สึกด้วย สายตาของนักวิทยาศาสตร์
◦ เราจะเห็นด้วยตัวเองว่า ความคิดและความรู้สึกเหล่านี้เป็นเพียง สภาวะทางธรรมชาติที่เกิดขึ้น ตั้งอยู่ แล้วก็ดับไป มันไม่ ใช่ เรา และ ไม่ ใช่ ของ เรา
◦ ถ้าสติคือการตื่น ธรรมวิจยะคือการสำรวจสิ่งที่เราเพิ่งตื่นขึ้นมาเห็น

3. วิริยสัมโพชฌงค์ (ความเพียร)
◦ เป็นพลังงานชนิดใหม่ที่เกิดขึ้นในใจโดยอัตโนมัติ เมื่อเราเริ่มเห็นความจริงบ่อยขึ้นว่าความคิดและความรู้สึกเกิดขึ้นแล้วก็ดับไปจริง ๆ
◦ นี่ ไม่ ใช่ ความ เพียร แบบ ที่ ต้อง กัด ฟัน สู้ หรือความพยายามที่ตึงเครียด
◦ แต่เป็นพลังขับเคลื่อนที่เกิดขึ้นเองจากข้างใน เพราะเราเริ่มเห็นคุณค่าของการปฏิบัติว่านี่คือ หนทางเดียวที่จะนำเราออก จากความทุกข์ ได้จริง ๆ ความเพียรชนิดนี้จึงเบาสบายและไม่เหนื่อยล้า

4. ปีติสัมโพชฌงค์ (ความอิ่มเอมใจ)
◦ เป็นรางวัลที่งดงามที่สุดและเป็นกำลังใจให้
◦ ปีติ ไม่ ใช่ ความ สุข ที่ ตื่น เต้น เร้า ใจ เหมือนการได้ของใหม่
◦ แต่เป็นความสุขที่ละเอียดอ่อน เป็นความรู้สึก ซาบซ่าน อิ่มเอม และเบาสบาย ที่เกิดจากที่จิตได้พักจากภาระและความวุ่นวาย
◦ ปีติทำหน้าที่เป็นเครื่องยืนยันและน้ำหล่อเลี้ยงการเดินทางของเรา

5. ปัสสัทธิสัมโพชฌงค์ (ความสงบระงับ)
◦ เป็นดอกผลที่ลึกซึ้งและประณีตยิ่งขึ้นกว่าปีติ
◦ ปัสสัทธิคือสภาวะที่ ฟองอากาศแห่งความตื่นเต้นของปีติได้ค่อย ๆ จางหายไป เหลือไว้เพียงความสงบนิ่งที่แท้จริง
◦ มันคือความรู้สึกผ่อนคลายที่เกิดขึ้นทั้งทางกายและทางใจ

6. สมาธิสัมโพชฌงค์ (ความตั้งมั่นของจิต)
◦ เกิดขึ้นโดยอัตโนมัติเมื่อกายและใจสงบระงับลงแล้ว
◦ เป็นสภาวะที่จิตกลับมารวมตัวกันเป็นหนึ่งเดียว ตั้งมั่น ทรงพลัง และกระจ่างใส
◦ สมาธิในที่นี้เปรียบเหมือนน้ำที่นิ่งสนิทจนเราสามารถมองเห็นทุกสิ่งทุกอย่างที่อยู่ใต้น้ำได้อย่างชัดเจน
◦ เป็นสภาวะที่จิตของเราพร้อมแล้วที่จะใช้ปัญญาเพื่อมองให้เห็นความจริงของสิ่งต่าง ๆ อย่างที่มันเป็น

7. อุเบกขาสัมโพชฌงค์ (ความเป็นกลาง)
◦ เป็นดอกผลชนิดสุดท้ายที่ลึกซึ้งและประณีตที่สุด
◦ อุเบกขา ไม่ ใช่ ความ เมิน เฉย หรือ ความ ไม่ ใส่ ใจ
◦ แต่คือ ปัญญาที่เห็นทุกสิ่งตามความเป็นจริง ด้วยใจที่สงบ นิ่ง และมั่นคง
◦ มันคือสภาวะที่จิตของเราวางลงซึ่งความชอบและไม่ชอบทั้งหมด
◦ จิตที่ประกอบด้วยอุเบกขาจะมองเห็นทั้งความสงบและความฟุ้งซ่าน รวมถึงความสุขและความทุกข์ ด้วยสายตาที่เท่าเทียมกัน เพราะมันเห็นแล้วว่าสภาวะเหล่านี้เป็นเพียงแขกที่แวะเวียนเข้ามาในบ้านของเราชั่วคราว นี่คืออิสรภาพขั้นสูงสุด

#โพชฌงค์7 #การภาวนา #สติปัฏฐาน4 #สมาธิ #อุเบกขา #สัญญาณความก้าวหน้า #เส้นทางนักภาวนา #การปฏิบัติธรรม