İran İslam Devrimi 40. yılında: Şah ve Ayetullah'ın rekabetiyle kaderi değişen ülke

İran İslam Devrimi 40. yılında: Şah ve Ayetullah'ın rekabetiyle kaderi değişen ülke

1979 İran İslam Devrimi'nin iki ana aktörü Şah Muhammed Rıza Pehlevi ile Ayetullah Humeyni'ydi. Devrim ile sonuçlanan siyasi süreci de o dönemde İran'ın iki farklı yüzünü temsil eden bu iki aktör belirlemişti.

Muhammed Rıza ile Ruhullah Humeyni ayrı dünyaların insanlarıydı. İleride Şah olmak üzere yetiştirilen Muhammed Rıza İsviçre'de eğitim almıştı. Humeyni ise İran'ın küçük ve fakir kasabasından yetim bir çocuktu.

Kum kentinde aldığı Şeriat eğitimi sonrası Humeyni İslam etiği alanındaki konuşmaları ve yazılarıyla adını duyurmuştu.

Muhammed Rıza'nın Şah olduktan sonra Batılı güçlerle yakın dirsek teması, ülkenin petrol kaynaklarını İngiliz şirketlerin idaresine bırakması ve İran'da seküler reformları hayata geçirmeye çalışması Humeyni'nin tepkisini çekiyor, Humeyni Şah'ı, "Ülkenin zenginliklerini Batılılara peşkeş çekmekle" suçluyordu.

Ancak Şah Muhammed Rıza'nın yönetimi giderek daha otoriter bir hal alırken ülke içerisindeki hoşnutsuzluklar artmış ve sürgündeki Humeyni'nin dönüşüyle birlikte bin yılı aşkın süredir devam eden monarşik düzen yerini yeni bir İran'a bırakmıştı.

BBC Türkçe internet sayfası: http://www.bbc.co.uk/turkce
Facebook:   / bbcturkceservisi  
Twitter:   / bbcturkce  
Instagram:   / bbcturkce