Catharina van Bourbon (26 november 2018) E08 - S04 * Ridders van Gelre en het Geheim van de Hertogin

De ridders zijn terug in Nederland. Ze richten deze week hun pijlen op Catharina van Bourbon, een Franse prinses die in 1463 trouwt met Hertog Adolf van Gelre. Het is een gelukkig huwelijk; het echtpaar onderneemt samen verschillende pelgrimstochten en Adolf regelt een volledige Franse hofhouding voor zijn vrouw. Als Catharina nog voor haar dertigste verjaardag sterft, krijgt ze een schitterend praalgraf in de Sint-Stevenskerk in Nijmegen. Verder is er maar weinig bekend over Catharina van Bourbon.

De ridders gaan eerst maar eens naar het graf van Catharina. In de grafkelder van de Sint Stevenskerk leggen ze bloemen bij haar kist. Het treft ridder Bas dat Catharina al zo jong stierf. Hij gaat naar Museum Het Valkhof om uit te zoeken hoe onze voorouders met de dood omgingen. Conservator Yvette Driever vertelt hem dat de middeleeuwers ontzettend gelovig waren en bang waren voor een plotselinge dood. Je moest er toch niet aan denken dat je zou sterven voordat je het laatste sacrament had ontvangen. Dus als je rijk was, zoals een Hertogin van Gelre, had je een reliek-tasje, met relieken of amuletten die de dood op afstand moesten houden.

Omdat er maar weinig bekend is over Catharina van Bourbon, verdiept ridder René zich in het dagelijks leven in die tijd. Op de heide bij Ede treft hij buurtrichter Geen Broere, van de Buurtspraak Ede. Hier beheren bewoners al sinds de middeleeuwen zelf stukken grond en natuur, een vroege vorm van democratie. De geërfden van Buurt Ede en Veldhuizen vergaderen elk jaar, tijdens de Buurtspraak.

Ondertussen is ridder Bas in Museum Het Valkhof aangeschoven bij Johan Oosterman. Hij leest de Kroniek van Van Berchen. De schrijver Willem van Berchen uit Nijmegen begon zijn werk rond 1465, het jaar dat Catharina van Bourbon hertogin werd. Maar over Catharina schrijft hij slechts dat ze de vrouw van Hertog Adolf is. Waarschijnlijk vond hij haar niet belangrijk genoeg. Dat levert geen aanwijzing op.

Ridder René besluit om in het Gelders Archief het testament van Catharina van Bourbon te onderzoeken. Het is geschreven op 14 mei 1469 in de Nijmeegse Valkhofburcht. Een week later overlijdt de hertogin op dat kasteel. Het testament van Hertogin Catharina begint met één belangrijke wens voor Nijmegen: de Sint-Stevenskerk in Nijmegen moet een kapittelkerk worden, een grote promotie voor een kerk, want een kapittelkerk stond hoger in de christelijke rangorde. In het testament staat ook dat de kanunniken van de Sint Stevenskerk iedere dag rond haar graf moeten bidden voor haar zielenheil.

De kerk is dus onlosmakelijk verbonden met deze hertogin. Dat zie je ook aan de Catharina-klok, bovenin de toren. Elk jaar wordt op de sterfdag van hertogin Catharina de klok met de hand geluid. De ridders beklimmen de toren en horen daar de stem van de hertogin. Ze hebben het verhaal van hertogin Catharina van Bourbon uitstekend verteld en zijn weer een stapje dichterbij hun doel: de ontrafeling van het geheim van de hertogin.
Meer over dit programma: https://www.omroepgelderland.nl/ridde...