Dlaczego Szerpowie są takimi kozakami na dużych wysokościach?

Szerpowie zdobyli ostatnio szczyt K2 zimą. Szerpa spędził aż 21 godzin (!) na szczycie Everestu. Również do Szerpów należy rekod w liczbie wejść na Everest. Właściwie dlaczego Szerpowie są takimi kozakami na dużych wysokościach?

Jeżeli spodobał Ci się odcinek, to będzie nam bardzo miło, jeżeli dasz nam like'a i udostępnisz film dalej. :)

O czym chcesz się dowiedzieć w następnym odcinku? Daj nam znać w komentarzu pod filmem lub pod postami na Instagramie oraz Facebooku. Tam też znajdziesz różne ciekawostki, których nie ma w odcinku:
● Facebook:   / emce.fanpage  
● Instagram:   / emce.kwadrat  

Źródła:

Cole, A.M., Cox, S., Jeong, C. et al. Genetic structure in the Sherpa and neighboring Nepalese populations. BMC Genomics 18, 102 (2017).
https://bmcgenomics.biomedcentral.com...

Bhandari, S., Zhang, X., Cui, C. et al. Genetic evidence of a recent Tibetan ancestry to Sherpas in the Himalayan region. Sci Rep 5, 16249 (2015).
https://www.nature.com/articles/srep1...

Nowicka, Ewa (2009), Co robimy tym ludziom? Wpływ trekkingu w Himalajach na społeczeństwo Nepalu. W: Rancew-Sikora, Dorota (red.), Podróż i miejsce w perspektywie antropologicznej (s.29-45), Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
https://www.researchgate.net/publicat...

Sołtysik, Mariusz & Flakus, Maria & Lubecka, Bogumiła & Pudlo, Robert. (2018). Current state of knowledge regarding mental disorders in mountaineers. Psychiatria i Psychologia Kliniczna. 18. 200-207. 10.15557/PiPK.2018.0024.
https://www.researchgate.net/publicat...

Scott E. McIntosh et al. Physiological Profile of World-Record-Holder Sherpas, Wilderness & Environmental Medicine, Volume 22, Issue 1, 2011, Pages 65-71.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21377...

Peacock AJ. ABC of oxygen: oxygen at high altitude. BMJ. 1998;317(7165):1063-1066. doi:10.1136/bmj.317.7165.1063
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/arti...

Murray AJ, Horscroft JA. Mitochondrial function at extreme high altitude. J Physiol. 2016;594(5):1137-1149.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/arti...

Gibbons A., Tibetans inherited high-altitude gene from ancient human, Science Magazine, Jul. 2, 2014.
https://www.sciencemag.org/news/2014/...

Huerta-Sánchez, E., Jin, X., Asan et al. Altitude adaptation in Tibetans caused by introgression of Denisovan-like DNA. Nature 512, 194–197 (2014).
https://www.nature.com/articles/natur...

Stembridge M. et al. The overlooked significance of plasma volume for successful adaptation to high altitude in Sherpa and Andean natives. Proceedings of the National Academy of Sciences Aug 2019, 116 (33) 16177-16179.
https://www.pnas.org/content/116/33/1...

Morpurgo G, Arese P, Bosia A, et al. Sherpas living permanently at high altitude: a new pattern of adaptation. Proc Natl Acad Sci U S A. 1976;73(3):747-751.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/arti...

Bhandari, S., & Cavalleri, G. L. (2019). Population History and Altitude-Related Adaptation in the Sherpa. Frontiers in Physiology.
https://www.frontiersin.org/articles/...

Horscroft J.A. et al. Sherpa metabolism and altitude adaptation. Proceedings of the National Academy of Sciences Jun 2017, 114 (24) 6382-6387;
https://www.pnas.org/content/pnas/114...

Zimmerman, J. J., von Saint André-von Arnim, A., & McLaughlin, J. (2011). Cellular Respiration. Pediatric Critical Care, 1058–1072.
https://www.sciencedirect.com/science...

Sahlin K., Tonkonogi M., Fernström M., The leaky mitochondrion, Physiology News Magazine, The Physiological society, Autumn 2004. https://www.physoc.org/magazine-artic...

Moskal W., Super-Szerpowie na Dachu Świata. Jak nauka wyjaśnia ich fenomen, Wyborcza, 26 stycznia 2018.
https://wyborcza.pl/7,75400,22943820,...

Climber Spends Night On Summit of Everest, The Washington Post.
https://www.washingtonpost.com/archiv...

Encyklopedia Britannica, „Sherpa”
https://www.britannica.com/topic/Sher...