عشق شکوفه عقل است - آیت الله محمدرضا نکونام

از نظر روان‌شناسی انسان دارای سه فاز و سه نوع موتور حرکتی است: نفس، قلب و روح.
نفس محسوسات و نیز مخیلات را درک می‌کند که در دوران جنینی فعال می‌شود و نازل‌ترین و ابتدایی‌ترین حرکت انسان است. انسانیت این گروه در سطح امور نفسانی آن‌هاست و به خور و خواب تا علم و سواد و کار بسنده می‌کنند.
موتور قلب در وجود همه تعبیه شده است. اما کسانی که در دایرهٔ نفس گرفتارند، آن را به حرکت نینداخته‌اند و ادراک یا رؤیت ندارند و تحصیل آنان نیز برای حظّ نفس است . انسان در صورتی که در محتوای نفس نماند و آن را ابزار قرار دهد، می‌تواند موتور قلب را روشن نماید و به حرکت کمالی خود شتاب دهد.
قلب امری فراتر از خاطرات نفسی است و در این مرتبه، لذایذ در دل قرار می‌گیرد. کسی که صاحب قلب می‌شود اوج و حضیض بر او وارد می‌شود و صاحب تقلب و دگرگونی می‌گردد. برد نهایی انسان «روح» وی است. این گروه استعداد و اقتضای ورود به مقام روح را دارند و می توانند موتور روح و رؤیت را در خود استارت بزنند. آنان کسانی هستند که در مسابقهٔ ناسوت، به اذن و ارادهٔ الهی موفق و پیروز شده و در فینال فینال‌ها قرار گرفته‌اند. آنان واجد معرفت و صاحب رؤیت هستند.
عشق در مرتبهٔ دل و روح ظهور می‌یابد. این گروه می توانند به عشق برسند. کسی می‌تواند به عشق رسد که خداوند را به قلب و رؤیت خود بشناسد و بتواند او را پرستش کند. برای رسیدن به فضل کبیر الهی؛ یعنی عشق، باید اذن دخول داشت. این اذن باید از ناحیهٔ «اللّه» صادر شود.
منبع: تفسیر هدی
آیت الله العظمی محمدرضا نکونام