Turhal'ın İncileri Bölüm 01-Şeyh Mustafa Camii (Kesikbaş Camii)

1091 yılında Turhal kuşatması sırasında şehit olan Abdullah Bin Antaki’nin mezarı yanına 1759 yılında Şeyh Hacı Mustafa tarafından inşasına başlanan cami,1767 yılında tamamlandı.
Konumu nedeniyle Turhal’a gelenleri karşılayan bir ev sahibi durumundadır.
Cami ile türbe haziresinin kesiştiği yerde tek minaresiyle dikkat çeken Şeyh Mustafa Cami,Yeşilırmak kenarından Turhal’ı izlemeye devam ediyor.
Caminin ana kısmında Barok tarzda süslenen bir mihrap ve işlemeleriyle dikkat çekici minber bulunur.
Turhalın önemli camilerinden biri olan Şeyh Mustafa Caminin büyük kubbesinde içeriye ışık girmesi için her yöne 3 adet olmak üzere açılmış 12 penceresi vardır.
Türbe bölümüne iki küçük kubbeli sahandan geçilir. Bu geçiş bölümünde üç adet dor nizam işlemesiz sütun bulunur.
Kadınlar mahfili caminin doğu kısmına doğru uzanır. Tonoz kemerli dar koridorlu inşa edilen bölüm hünkâr mahfili şeklinde tasarlanmış olup,pencerelerden caminin içi görülebilir.
Caminin iç kısmından türbeye geçilen kapı 1939 yılında ki büyük depremde zarar görmüştür. Yerine betondan bir kapı yapılmıştır.
Irmak kenarında bulunan türbede caminin banisi şeyh Abdullah Efendi, Horasanlı Derviş,Şeyh Mustafa Efendi, hanımları çocukları ve türbenin hizmetkârı olan kadının mezarları bulunmaktadır. Türbe binasının yanında bulunan kısımda ise Turhalın önemli şahsiyetleri yatmaktadır.
Kesikbaş ismi ile anılan Şeyh Mustafa Camiinde dualar ve cami hakkında bilgi veren biri avlu girişinde biri minare kapısında diğer ikiside cami içerisinde olmak üzere 4 kitabe bulunur.
Turhal’ın nüfusunun artmasıyla, sonradan eklenen bölümle birlikte 1000 kişinin namaz kılabildiği, hakkında efsaneler yazılan Şeyh Mustafa cami ziyaretçilerini bekliyor.