Wat als je niets meer kan onthouden? “TGA treft iedereen onverwacht”

Wat als je niets meer kan onthouden? “TGA treft iedereen onverwacht”

Vergeet je plots wat je net hebt gedaan en kun je geen nieuwe informatie meer onthouden? Dan heb je mogelijk te maken met transiënte globale amnesie (TGA). “TGA treedt abrupt op en verdwijnt vanzelf binnen 24 uur,” aldus neuroloog dr. Rik Vandenberghe (UZ Leuven). Hoe herken je dit type geheugenverlies? Welke factoren kunnen het uitlokken? En wat zijn de gevolgen op lange termijn?

“Transiënte globale amnesie is een tijdelijke aandoening waarbij iemand plotseling niets meer herinnert van de afgelopen minuten, uren of zelfs dagen,” legt dr. Vandenberghe uit. “Tijdens deze periode kun je ook geen nieuwe informatie onthouden, wat ertoe leidt dat je dezelfde vragen steeds opnieuw stelt. Het is een onschuldige aandoening die binnen 24 uur vanzelf verdwijnt, maar het kan wel erg beangstigend zijn.”

De aandoening komt relatief vaak voor, merkt de neuroloog op. “Elke maand zien we op de spoedeisende hulp van het UZ Leuven toch ongeveer twee patiënten met dit soort geheugenverlies. Het komt iets vaker voor bij mensen van middelbare leeftijd of ouder, maar ook twintigers of dertigers kunnen ermee te maken krijgen.”

Wat zijn de symptomen?
“Er treedt plotseling geheugenverlies op. Je kunt bijvoorbeeld je geboortedatum of een gebeurtenis van enkele maanden geleden nog perfect herinneren, maar niets meer van wat er recent is gebeurd,” zegt dr. Vandenberghe. “Daarnaast kun je nieuwe informatie niet langer dan een halve minuut onthouden, waardoor je steeds vraagt wat er is gebeurd of welke dag het is. Een reeks van acht cijfers of drie woorden kun je meteen nazeggen, maar na enkele minuten ben je die informatie alweer kwijt. Tijdens de amnesie kun je echter nog wel helder communiceren met je omgeving en heb je geen moeite om op je woorden te komen.”

“Het bijzondere aan transiënte globale amnesie is dat slechts één aspect van het cognitief functioneren tijdelijk wegvalt. Je hebt bijvoorbeeld geen problemen om je in de ruimte te oriënteren. De hippocampus, het deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor zowel het opslaan van nieuwe informatie als de navigatie, blijft functioneren als een soort gps. Als je tijdens een fietstocht of autorit deze vorm van geheugenverlies krijgt, kun je daardoor nog zonder problemen de weg naar huis vinden.”

“Verschillende factoren kunnen transiënte globale amnesie uitlokken. Bij de meeste patiënten vermoeden we dat emotionele stress de trigger is,” zegt de neuroloog. “Deze mensen hebben bijvoorbeeld recent iets emotioneel aangrijpends meegemaakt. Ook fysieke inspanningen – zoals intense sportactiviteiten, seksuele activiteit of masturbatie – kunnen dit geheugenverlies veroorzaken.”

“Bij sommige patiënten wordt de amnesie veroorzaakt door een plotselinge temperatuursverandering, bijvoorbeeld door een duik in de zee of een koude douche. Ook bepaalde geuren kunnen een uitlokkende factor zijn, maar dat zien we minder vaak. Soms is het niet mogelijk om de trigger te bepalen, en blijft het gissen. Je kunt niets doen om het te voorkomen.”

Hoe stelt een arts de diagnose en welke behandeling is mogelijk?
“De meeste patiënten raadplegen snel een huisarts of gaan naar de spoedeisende hulp, wat belangrijk is. Transiënte globale amnesie is in principe onschuldig, maar er kan altijd een onderliggende oorzaak zijn die dringende behandeling vereist. Bepaalde herseninfecties, beroertes of epilepsie kunnen ook tot geheugenverlies leiden,” zegt dr. Vandenberghe. “Een grondige medische evaluatie – onder meer met een EEG en CT-scan – is nodig om andere aandoeningen uit te sluiten. Op basis van het gedrag en de symptomen van de patiënt – en zeker wanneer de amnesie binnen 24 uur verdwijnt – zal een arts vrij snel tot de diagnose van transiënte globale amnesie komen. In dat geval is er geen behandeling nodig.”

“Na enkele weken kom je terug bij de neuroloog en volgt eventueel een MRI-scan van de hersenen. Tijdens de consultatie vragen we ook of je eerder geheugenproblemen hebt gehad. Is dat niet het geval, dan kunnen we met zekerheid van transiënte globale amnesie spreken. We leggen dan rustig uit wat er precies is gebeurd en benadrukken dat je je geen zorgen hoeft te maken.”

Welke impact heeft deze tijdelijke amnesie op iemand?
“Het geheugenverlies komt als een donderslag bij heldere hemel en is zowel voor de patiënt als de omgeving heel beangstigend,” zegt de neuroloog. “Je verliest je referentiekader wanneer je niet kunt onthouden wat enkele minuten eerder is gebeurd. Ook nadien maken patiënten zich vaak nog zorgen. Daarom is het belangrijk om als arts de patiënt – ook met het oog op de toekomst – gerust te stellen.”
................ (Het maximale aantal van 5000 tekens (tekst) bereikt.)



Bron: HLN - Foto: © Getty Images