Wschód - „Zesłańcy z Zielonego Gaju”

Nasi rodacy, uznani przez Stalina za wrogów narodu, przybywali tu całymi rodzinami. Nie wszyscy potrafili przetrwać w pustym stepie. Ale otrzymywali pomoc od Kazachów- rdzennym mieszkańców tej ziemi, którzy pomogli ludziom wyrzuconym ze swojej ojczyzny, zaadaptować się w obcym kraju.

Do dzisiaj w Kazachstanie mieszka ponad 30 tysięcy Polaków. Sporo powróciło już do historycznej ojczyzny przodków. Niektórzy pokochali ten surowy step i czują się tutaj jak u siebie. Jednak większość osiedli zakładanych w 1936 roku kurczy się i pustoszeje. Młodzi już dawno wyjechali do miasta w poszukiwaniu pracy i lepszego życia. Starzy dożywają swoich dni. Ale są jeszcze miejsca, takie jak Zielony Gaj, w których toczy się polskie życie.

Tutaj wciąż mieszka wielu młodych. Istnieje szkoła, dom kultury, a najważniejsze dla Polaków – wybudowany w latach dziewięćdziesiątych kościół katolicki. W Zielonym Gaju żyją też Kazachowie. To potomkowie tych, którzy w najtrudniejszych chwilach udzielali pomocy naszym rodakom. Wszyscy tu szanują się. Od przybycia tu pierwszych zesłańców, minęło osiemdziesiąt siedem lat. Jeszcze można spotkać ludzi, którzy pamiętają te dramatyczne czasy. Najstarszą mieszkanką wsi jest Mirosława Bagińska, urodzona jeszcze w Ukrainie. Żyje samotnie, synowie zmarli przedwcześnie. Wśród polskich rodzin są takie, które planują repatriację do Polski. Siedmioosobowa rodzina Foglów czeka na wyjazd już cztery lata. Ich wszyscy krewni już są w Polsce. Kilkunastoletni Anatol Fomin, planuje studia w ojczyźnie swoich przodków i już nieźle mówi po polsku.

Jego dziadek Janis Ostrowski nie wyobraża sobie wyjazdu gdziekolwiek. Pokochał Kazachstan, jest wdzięczny rdzennym mieszkańcom tej ziemi za wsparcie, jakiego udzielili jego rodzicom i pomogli im przetrwać najtrudniejsze lata. Aleksander Suchowiecki wieloletni prezes Związku Polaków Okręgu Akmolińskiego, ,dziś obywatel Polski, często odwiedza ziemię swoich dziadów. Spotyka się z rodakami, którzy w Kazachstanie marzą o powrocie do historycznej ojczyzny przodków.