Esma Recepova | Yalancı Çoban (Jalandji Čoban, 1965)

1956'da Esma'nın öğretmeni, Üsküp Radyosu tarafından düzenlenen bir yetenek yarışmasında şarkı söylemesini önerdi. 57 okulun katıldığı yarışmayı Esma kazandı.

O yıllarda Roman müziği radyo ve televizyon için "uygun" sayılmıyordu. Üstelik Makedonya'da Romanlara karşı ırkçılık çok yaygındı. Esma'dan önce, Roman sanatçılar radyoda veya televizyonda şarkılarını asla seslendirmediler ve kökenlerini daima sakladılar.

Etnik Makedon müziği öncülerinden Stevo Teodosievski, Esma'nın yarışmada gösterdiği performanstan etkilendi ve onun kendi topluluğuna katılmasını istedi. Üsküp Radyosunda çalışan ve aynı zamanda Makedonya Komünistler Birliği üyesi olan Teodosievski, tüm eleştirilere rağmen Roman müziğini destekliyordu. Vizyoner bir müzisyen olarak, Roman müziğinin Roman olmayanlar arasında da değerli ve popüler olabileceğine inanıyordu. Esma'nın ülkedeki en tanınmış sanatçılardan biri haline gelebileceğini biliyordu. Ebeveynlerini ikna ederek, Onu Belgrad'daki Müzik Akademisi'ne götürdü. Esma burada iki yıl ders aldı.

Tito Yugoslavyasında Roman halkı dili ve kültürüyle ulusal bir azınlık olarak resmen tanınmıştı. Fakat toplum içinde Romanlara karşı önyargı sürüyordu. Başarılarına rağmen, Esma Recepova ırkçılık ve dedikodunun hedefindeydi. Üsküp'teki Romanlar, onun Teodosievski ile ilişkisini çok eleştirdiler ve kendi toplumları içinde "ahlaksız" olmakla suçladılar. O zaman Makedonların ve Romanların evlilik yapması düşünülemezdi ve her iki toplum da onları kesinlikle reddetti. Boğucu atmosferden kaçmak için Recepova ve Teodosievski Belgrad'a taşındılar. 1968'de evlendiler. Önce hocası ve daha sonra eşi olan Stevo Teodosievski'nin 1997'de ölümüne kadar hiç ayrılmadılar.

Esma, onun için "teni gadjo ama ruhu Roman" diyordu.

(Kaynak: Wikipedia, vd.)