Скачать или смотреть ژاپن در نگاه ایرانیان: چرا ما مثل ژاپن نشدیم

چرا ژاپن تونست، ایران نتونست؟
ژاپن برای ایرانی‌ها، الگویی آرمانی از مدرنیته غیر غربی؛ چطور پیشرفت کنیم با حفظ دین و سنت؟
آیا ما واقعا می‌خواستیم «ژاپن مسلمان» بشیم؟ یا فقط مجذوب قدرت نظامی، نظم و مدرنیزاسیون ژاپن بودیم؟
این تصویر از کجاست؟ از خطبه‌های هاشمی رفسنجانی در نماز جمعه تهران، سریال اوشین یا حافظه‌ی جمعی؟

بیش از صد ساله که ایرانی‌ها با حسرت به ژاپن نگاه می‌کنن. از اهالی قدرت تا روشنفکرها تا مردم. ایرانی‌های زیادی در تکاپو برای قوی شدن، ژاپن رو نگاه کردن و گفتن ژاپن تونست پس ما هم می‌تونیم.

متن: بهجت بندری، علی بندری
با راهنمایی آرش رئیسی‌نژاد
ویدیو: نیما خالدی‌کیا

Map visualizations powered by MapTiler & OpenStreetMap contributors
https://www.maptiler.com

0:00 ژاپن در نگاه ایرانیان
2:36 چرا ژاپن برای ما جالبه
2:48 نقاط مشترک ایران و ژاپن
3:37 حسرت ایرانی‌ها
3:58 ژاپن روسیه رو شکست داد
4:27 شاهزاده ساسانی در ژاپن
4:53 سفر هیات پادشاهی صفوی به ژاپن و تایلند
5:41 نیمه دوم قرن نوزدهم سفرنامه‌های ایرانی و ژاپنی
6:05 دیدار ناصرالدین شاه با ژاپنی‌ها
7:00 چشم ناصرالدین شاه به دنبال راه آهن
7:27 هاشمی رفسنجانی و مترو یک قرن بعد
8:54 مخبرالسلطنه هدایت وزیر قاجار در ژاپن
10:08 امین السطان اتابک صدراعظم قاجار در ژاپن
10:27 داستان سفر سران قاجار به ژاپن
11:43 مظفرالدین شاه و تصویری از ژاپن در لحظه مرگ
12:18 بازدیدهای قاجاری‌ها در ژاپن
12:42 اصلاحات ژاپن از عدلیه مدل آلمانی
14:14 تکاپوی ایران برای قوی‌شدن از دست ژاپن
15:27 کجای تاریخ دنیا و ایران هستیم
17:43 روایت ایرج افشار از ژاپن
18:43 هاشمی رفسنجانی از ژاپن در نماز جمعه تهران
19:35 ژاپن الگویی آرمانی از مدرنیته غیر غربی
20:02 کتاب سیاحت‌نامه ابراهیم بیک
22:02 تفاوت الگوگرفتن ژاپنی و ایرانی
23:10 دغدغه‌های اهل فکر ایرانی
24:06 جنگ روسیه و ژاپن
26:50 طالبوف روشنفکر عصر قاجار کتاب احمد
29:10 جامعه پیگیر تغییرات ژاپن بود
30:53 شعر فارسی میکادونامه در مدح امپراتور ژاپن
32:25 احساس غرور ایرانیان از پیروزی ژاپن بر روسیه
33:30 همه طرفدار ژاپن نبودند – کتاب یحیی محمود دولت‌آبادی
34:30 روزنامه‌های ایران و عثمانی
35:43 مسلمان شدن اعلیحضرت میکادو ژاپن و ویلهلم قیصر آلمان
36:56 مشروطه‌خواهان ایران و مدل ژاپنی
38:20 مخالفان مشروطه هم به دنبال ژاپن
40:24 منتخبی از ژاپنیات ایرانیان کامران عابدی
40:48 تفاوت‌های ایران و ژاپن
43:08 چرا ژاپن تونست ایران نتونست
45:30 ژاپن خریدار مهم نفت ایران
47:08 در ایران انقلاب شد
47:59 هاشمی رفسنجانی در ژاپن
48:51 اوشین الگوی زن مسلمان ایرانی
49:04 مهاجرت جوانان ایرانی برای کار در ژاپن
52:01 مخالفان ایران، ژاپن اسلامی
53:04 احمدی‌نژاد: ما الگوی ژاپن می‌شیم
53:26 ایران و چین و ژاپن
54:29 مدرنیته و سنت در کنار هم تمام روایت نیست
56:09 چالش‌های متفاوت ایران و ژاپن
57:41 به شرق شرق نگاه کنیم

از قبل از جنگ روسیه و ژاپن تا امروز، نگاه ایرانی‌ها به توسعه و پیشرفت ژاپن پر از الهام، الگوبرداری و حسرت تاریخی بوده.
ما رفتیم دنبال این کنجکاوی که چطور ژاپن وارد ذهن روشنفکران و سیاستمداران ایرانی شد، چه تصویری از ژاپن ساخته شد و این روایت چقدر از واقعیت فاصله داشت؟

تصاویر مهاجرت ایرانی‌ها به ژاپن رو از مستند مهرآباد - ناریتا در این ویدیو می‌بینید.
مستند مهرآباد - ناریتا
کارگردان امیر باشتی
تهیه‌کننده مجید عزیزی
https://doctv.ir/program/261594

با مرور تاریخ معاصر ایران و تاریخ معاصر ژاپن، دو جور کنجکاوی می‌کنیم:
یکی تحلیلی–تاریخی که مسیر توسعه ژاپن و ایران رو می‌بینیم: الگوی توسعه ژاپن در ذهن روشنفکران ایرانی.
یکی هم فرهنگی؛ تصویر ژاپن در ذهن ایرانی‌ها چطور ساخته شده؟ چرا تا این حد درگیر حسرت، تمجید و الگوبرداریه؟ چرا این کشور دوردست آسیایی برای ما شده نمادی فرهنگی از نظم و پیشرفت؟

منابع
• منتخبی از ژاپنیات ایرانیان در عصر تجدد، کامیار عابدی
• ژاپن در حبل‌المتین، هاشم رجب‌زاده
• جنگ روس و ژاپن به روایت ایرانیان، هاشم رجب‌زاده
• ژاپن به روایت سفینه سلیمانی، هاشم رجب‌زاده
• سفرنامه یوشیدا ماساهارو، نخستین فرستاده‌ی ژاپن به ایران دوره قاجار، ترجمه هاشم رجب‌زاده
• مشروطه، مردم، ندای وطن و اسلام آوردن امپراتور ژان، هاشم رجب‌زاده
• تشرف به مکه معظمه از طریق چین-ژاپن-آمریکا، مهدیقلی خان هدایت
• مسالک‌المحسنین، کتاب احمد، عبدالرحیم طالب‌اف
• تاریخ بیداری ایرانیان، ناظم‌الاسلام کرمانی
• سیاحتنامه ابراهیم بیگ، زین‌العابدین مراغه‌ای
• ژاپن‌شناسی در ایران: بررسی سیر شناخت ایرانیان از ژاپن، محمد نقی‌زاده، قدرت‌الله ذاکری
• اندیشه و سیاست در ایران قاجار، غلامحسین زرگری نژاد
• قلم اندازه‌های سفر ژاپن: ژاپن‌نشناسی و ایران‌شناسی، ایرج افشار 7 یادداشت مجله یغما
• نگاهی به دو متن فارسی دورۀ قاجار دربارۀ جنگ ژاپن و روسیه: بررسی مقایسه‌ای بحرالفوائد و میکادونامه، سید آیت حسینی
• رویکرد ایرانیان سده بیستم به الگوي ژاپنی در روند مدرن سازی، زهرا حامدی، زهرا علیزاده بیرجندی
• واپسین ساسانیان در تخارستان و چین و ژاپن، حمیدرضا پاشازانوس احسان افکنده
• A New Analysis of Persian Visits to Japan in the 7th and 8th Centuries
• James Harry MORRIS
• بازتاب وقایع ژاپن بر اذهان عمومی اواخر قاجار، سید بنیامین کشاورز، احمد چایچیان امیرخیز
• تحلیل رویکرد و راهکار روزنامه حبل المتین کلکته در قبال ترقي و علوم جديد 1313 - 2813 ق( بر اساس نظريه انتقادي)، مهديی فرجی
• رویکردهای عقلانی در تاریخ نگاری پیشا مشروطگی (مطالعۀ موردی کتاب مملکت شمس طالع یا دولت ژاپون) ، محمد سلماسی زاده
• من از ژاپن آمده‌ام، حمید مبینی
• Becoming Russia or Becoming Japan? The Russo-Japanese War and Ottoman Public Opinion
• New Analysis of Persian Visits to Japan in the 7th and 8th Centries James Harry Morris