Czym różnią się pronoms toniques od pronoms sujets?

00:00 Powtórzenie wiadomości o zaimku
01:15 Francuski zaimek
02:10 Pronoms sujets
03:43 Pronoms toniques

Język francuski jest językiem romańskim, to znaczy jest zwulgaryzowaną, czyli potoczną, łaciną. Do tej samej grupy językowej należą między innymi włoski i hiszpański. Tak jak w łacinie i języku polskim (należącym do rodziny języków słowiańskich), czasowniki odmieniają się przez osoby, to znaczy mamy koniugacje. Zanim zajmiemy się grupami koniugacyjnymi i końcówkami, spójrzmy szybko na osoby w języku francuskim, albo raczej na zaimki osobowe.

O zaimkach porozmawiamy sobie dokładniej niedługo, na razie powiemy sobie tylko, że zaimek zastępuje imię (czyli rzeczownik). W języku polskim jest dość łatwo z zaimkami osobowymi. Na lewo mamy liczbę pojedynczą (ja, ty, on, ona) , na prawo liczbę mnogą (my, wy, oni, one).

W takiej właśnie kolejności będziemy czytać zaimki po francusku. Po francusku nazywają się pronoms, bo zastępują nom, rzeczownik. Zamiast imienia, za-imek; pro-nom. Ciekawą cechą języka francuskiego jest to, że bardzo lubi zaimki i wstawia je w każde możliwe miejsce. Język polski za to pozbywa się zbędnych zaimków (są one fakultatywne), więc początkowo może być ciężko przestawić się na taki francuski sposób myślenia.

Po francusku jest ciekawiej niż po polsku również z innego powodu, bo chociaż mamy właściwie takie same osoby jak w języku polskim, to mamy dwa typy zaimków.W dużym skrócie: Pronoms toniques używane są bez czasownika, a pronom sujets razem z czasownikiem.
Zacznijmy od tych drugich, to jest pronoms sujets, czyli zaimki używane w funkcji podmiotu. W języku francuskim czasowniki w trybie personnel, czyli odmienione, muszą być poprzedzone takim zaimkiem (poza trybem rozkazującym).

Pronoms sujets
Singulier:
je /ʒə/
tu /ty/
il /il/
elle /ɛl/
on /ɔ̃/

Pluriel:
nous /nu/
vous /vu/
ils /il/
elles /ɛl/

Ponieważ nie wiemy jeszcze jak odmieniać czasownik, przyprzyjmy się tylko szybko kilku zdaniom, by zobaczyć naturalny kontekst dla zaimków :

Je m’appelle Eva.
Nazywam się Eva

Je suis française.
Jestem Francuzką.

Il est belge.
On jest Belgiem.

Ils sont français et elles sont belges.
Oni są Francuzami, a one Belgijkami.

Wróćmy jednak do naszej tabelki. Na pewno rzuciły nam się w oczy albo uszy dwie rzeczy:
Po pierwsze, on to nie jest rodzaj nijaki jak w jezyki polskim. On wziął się ze starofrancuskiego homme (człowiek) i używa się go tak jak po niemiecku MAN WEIß albo po angielsku : ONE KNOWS. Nie jest to rodzaj nijaki, tylko forma nieosobowa.
Po drugie, po francusku wypada bardzo dużo literek, dlatego te dziwne znaczki, zapis fonetyczny, o których powiemy sobie później, na początku nauki są naszym przyjacielem. Widzimy, że Nous i Vous czytamy jako jedną sylabę, a Il i Ils czyta się tak samo. Od tego są pewne wyjątki, które zgłębimy w następnych odcinkach.

No dobrze, a teraz przyprzyjmy się tym dziwnym pronoms toniques, to jest te mocne formy, których używa się bez czasowników.

Pronoms toniques (disjoints)
Singulier:
moi /mwa/
toi /twa/
lui /lɥi/
elle /ɛl/
soi/nous /swa/ /nu/

Pluriel:
nous /nu/
vous /vu/
eux /ø/
elles /ɛl/

Znowu, przyprzyjmy się kilku zdaniom:
C’est moi !
To ja!

Lui, c’est qui ?
A on, to kto ?

Ah, c’est Camille !
A to Camille !

Et elle? Elle, c’est aussi Camille!
A ona? A to też Camille. Camille jest tak zwanym prénom mixtes, czyli może oznaczać Kamilę albo Kamila.

Avec nous ou avec eux?
Z nami czy z nimi?

Avec vous, mais sans elles!
Z wami, ale bez nich!

Jak widzimy pronoms tonique pojawiają się albo w zdaniach bez czasownikach (odziela je przecinek). Teraz gdy wiemy, jakie zaimki będą nam potrzebne do do odmiany czasowników, w następnym filmiku będziemy mogli się przyjrzeć grupom czasowników, trybom i końcówkom. Zapraszamy serdecznie!

Scenariusz, reżyseria, montaż, efekty specjalne: Darek
Głos: Darek, Eva
Plansze, kaligrafia i miniaturki: Amai
Postacie: Kadzia

Jeśli chcesz, możesz dołączyć do osób wspierających kanał i uzyskać dostęp m.in. do materiałów zza kulis, emotek, odznak, a także DISCORDA w językach PL oraz FR/EN. Pozwolisz mi także mi na tworzenie lepszych i ambitniejszych materiałów!
   / @praktycznateoria  
https://patronite.pl/PraktycznaTeoria