Қыркүйек пе, қыргүйек пе? Бұрынғы демей, экс деу сән бе? / Орынай Жұбай / Ана тіл мен мына тіл #7

«Ана тіл мен мына тіл» подкасы тіл төңірегіндегі мәселелерге тоқталады. Қазақ тілі қашан толыққанды мемлекеттік тіл болады? Жаңа заманның сұранысына жауап беретін қазақ тілі қандай болуы керек? Бұрынғы өзіміздің ана тілімізден алыстап кетпейміз бе? Уақыт өткен сайын неден ұтып, неден ұтылып жатырмыз? Осы секілді сұрақтарға жауап іздейтін подкастың жетінші қонағы – филология ғылымдарының докторы Орынай Жұбай.
Бұған дейінгі шығарылымдардың сілтемелері мінекей:
Шерубай Құрманбайұлы    • Тіл мәселесімен тек ғалымдар ғана айн...  
Мұхамедәли Болатұлы    • «Все, поехали!» деген режиссерден не ...  
Мұрат Есжан    • Кинодағы қазақ тілі қандай болуы кере...  
Назгүл Қожабек    • Қазақ тілі қала ма, «қазақтық тіл» қа...  
Батырболат Айтболатұлы    • Қазақ тілі қашан тәуелсіздік алады? /...  
Алмас Жұмағали    • Заң қашан қазақша жазылады? / Алмас Ж...  

00:00 Шымылдықашар
00:00:13 Ғалымдардың халықпен қарым-қатынасы қандай болуы керек?
00:03:47 Отыр, жатыр, тұр, жүр туралы
00:05:05 Ғалымдардың өкіметпен байланысы қандай болуы керек?
00:06:00 Тағы да отыр, жатыр, тұр, жүр туралы
00:08:43 Академиялық қазақ грамматикасындағы мәселелер туралы
00:10:59 «Ленин мен Сталин кезіндегі қағидалардан әлі алыстаған жоқпыз»
00:12:22 Газет әкел және газетті әкел (анықтық және танықтық)
00:13:02 Тағы да өкіметпен қарым-қатынас туралы
00:14:01 «Мектепте грамматика дұрыс оқытылып жатқан жоқ»
00:16:29 Орыстілділер бір-бірімен жақсы тіл табысады
00:17:17 «Біздің өкімет шет елдерге бейберекет еліктей береді»
00:19:34 Ғалымдардың қадірі қашуына өздерінің кінәсі бар ма?
00:21:45 Ғалымдар бір-бірімен қалай қарым-қатынас жасауы керек?
00:22:38 «И» мен «у» туралы
00:28:50 Керуен деген сөзде неше буын бар?
00:30:47 Ғалымдар мәмілеге келуі мүмкін бе?
00:32:40 Қатаң норма, босаң норма туралы
00:34:40 Морфологиялық, лексикалық, фонетикалық, синтаксистік өзгерістердің ішіндегі ең қауіптісі қайсы?
00:41:26 «Қазақ тілі жүйесінің орфографиялық сөздіктегі көрінісі» кітабы туралы
00:43:33 Орфографиялық сөздіктегі таңдаулы 5 қате туралы
00:43:42 Бейберекетсіздік
00:45:15 Қыркүйек пе, қыргүйек пе?
00:50:37 Бақаауыз, алаөкпе, қарғаадым секілді сөздер туралы
00:53:02 «Рәбиға Сыздықова 95 жасында сөздерді қай кезде бірге жазуға болады, қай кезде бөлек жазуға болады деп мақала жазды»
00:57:49 Балахана
01:01:01 Елбасысы, отбасысы
01:04:52 Тілдің төрт функциясы және де өзге тілде білім жинағандар туралы
01:06:27 «Қазір ағылшын тілінің ықпалы күшейе бастады»
01:09:10 Өзбек, ұйғыр, түрік, араб, моңғол тілдерінің ықпалы туралы
01:11:08 Танымы қазақы адамдар не істеуі керек?
01:12:09 «Рухани жаңғыру» туралы
01:12:20 «Сөзтүзер» сияқты жобалар көп болуы керек»
01:12:32 «Академиялық грамматиканың фонетика тарауы жақсы жасалды, енді морфология мен синтаксисті солай қайта жасау керек»
01:12:57 Грамматикадағы қате мысалдар туралы
01:17:01 «XX ғасыр басындағы ғылыми жаңалықтарды қазір ескермей жүрміз»
01:19:20 «Білім беру стандартын өзгерту керек»
01:19:57 1930 жылға дейінгі принциптерге оралу туралы
01:20:58 Жиырмасыншы ма, жиырманшы ма?
01:23:25 «Хәрри Поттер», «Хачико» деп жазу дұрыс па? Шет елдік сөздер қазақ тіліне қалай бейімделеді?
01:26:17 Термин жасау туралы
01:29:43 Актерлер, режиссерлер, шахтерлер...
01:34:29 Ататүрік түркітануға үлес қосты, біздің де президентіміз тілге еңбек сіңірсе екен
01:35:10 Істелмей жатқан жұмыстардың тізімін жасауға бола ма?
01:36:47 «Дереу қолға алатын шаруа – Мәскеу, Қазан, Уфа, Тәшкен секілді қалалардағы мұрағаттарды сүзіп шығуымыз керек»
01:37:55 «Қыр баласы» баспасы көп дүние істеп жатыр»
01:38:11 «Сөздіктердің бәрін қайта жасауымыз керек»
01:38:25 Тағы да бұрынғы мұралар туралы
01:42:32 Төте жазудың маңызы туралы
01:46:05 Студияны ұсынған Q-design компаниясына рахмет айтамыз
01:46:13 Шығарылымға демеушілік еткен ағайынды Ақан-Шоқанға рахмет айтамыз
01:47:05 Хаттама