Dünya üzerinde yaşayan islamda dinin birbirinden farklı sayısız yorumu var. Bazı yorumlar ise tamamen dinin bağlamından koparılarak din dışı bir söyleme dönüştürülebiliyor. Sufizm de bu kavramlardan biri. Sufizmi dinin dışında bir felsefe gibi görenler de var, dinin temeli olarak kabul edenler de. Araştırmacı-Yazar Senai Demirci sufizm hakkında akıllara takılan tüm soruları sabah.com.tr'ye yorumladı.
10 Soruda Sufizm Nedir?
1. Sufizm İslam'dan ayrı bir şey midir?
Nasıl baktığınıza bağlı... Özellikle son yıllarda, Batı'nın promosyonuyla öne çıkan, İslam'ın yerine konmaya çalışılan, secdesiz ve sorumsuz bir new age yaşama akımının başlığı olarak görürseniz, İslam'dan ayrıdır. İslam'ın özü olan tasavvufu anlıyorsanız, İslam'ın ta kendisidir. Allah'a karşı sorumluluk bilincinin zirvesidir. Allah'ı "Güzel" bilmenin hayata dokunan parmak uçlarıdır.
10 Soruda Sufizm Nedir?
2. Sufizm ve tasavvuf ayrı şeyler midir?
Sufizm başlığı altında ne yaşadığımıza bağlı bu sorunun cevabı. Tasavvuf'un anlamı saflaşmaktır. Allah yolunda, "bencillikten" ve "bencilik"ten arınmak. Varlığını, kimliğini, yüzünü, asıl sahibi olan Allah'a teslim etmektir. Hayatı bütünüyle bir "secde" haline getirmektir. Allah için yaşamaya baş koymaktır. Sufizm'in Batı'da yükseltilen ve parlatılan içeriği ise, Budizm ve Taoizm gibi, içeriksiz güzel yaşama tarzıdır. "Ben" eksenli yaşam becerisidir; Yaratıcı'yı hayattan dışlayarak var olma çabasıdır. Tasavvufun içerdiği saflık yerine, yine tasavvuf isminin kredisiyle, yeni bir karmaşa, yeni bir doyumsuzluk, yeni bir sığlık alanı oluşturmayı hedefler bu tür 'sufizm' mimarları.
10 Soruda Sufizm Nedir?
3. Tasavvuf nedir o halde?
Tasavvuf, insanın kendisini Allah'tan razı olduğu, Allah'ın razı olduğu hale getirme yolculuğudur. "Rabbinden razı olarak, Rabbini razı ederek, dön şimdi Rabbine..." diyen Fecr Suresi ayetleri, tasavvufu herkese farz kılar. Ayetler saf insana hitap eder; sufilere değil. Allah'tan razı olmak ve Allah'ı razı etmek, içimizden bazılarının hobisi ya da profesyonel işi değildir. İnsan diye yaratılan herkesin ekmek su gibi ihtiyacıdır. Sufizm ya da tasavvuf başlığı altındaki tüm inceliklerin ve nezaketlerin kaynağı bu gerçek iken, İslam'ın yanına ya da yerine yeni bir marka koymak iyi niyetli değildir.
Aslında "sufi" diye bir özne yoktur. Sufi diye bildiğimiz Mevlana, Yunus, Geylâni, Harakanî, Arabî, Şems, Sadi gibi kişiler, şiirli sözlerini ve zarif yaşamlarını mümin oldukları için ortaya koyar, sufi oldukları için değil. Sufilere mal edilen her incelik, müminlere aittir."Sufiler şöyle yapar... Sufiler böyle düşünür" diye nakledilen tüm incelikler "Müminler böyle yapar. Müslümanlar böyle düşünür" diye düzeltilmeyi bekliyor.
Mevlana'yı biz sonradan "sufi" diye anmaya başladık. Mevlana'nın kendisi "haydi sufi olalım" diye yola çıkmadı. Mutasavvıf olayım diye niyetlenmedi. Aksine, her insan gibi Kur'ân'ı duyuşunu, kâinatı tefekkürünü estetize etti, şiirleştirdi, cisimleştirdi. İnsanın imanını hayatın ince katmanlarına geçirme deneyimine biz sonradan tasavvuf kategorisine koyduk. İnsanın Allah'a karşı sorumluluk bilincini parmak uçlarına, göz kapaklarına, sesinin kıvrımlarına kadar taşımasına tasavvuf diye geldik. Oysa bu zaten İslam'dır, İslam'ın nüve içeriğidir, İslam'ın ta kendisidir. Mevlana, öncelikle mümindir ve secde ehlidir. İslam'ın aslı olan kalbî duyarlılıkları başka bir isim altında tutup İslam'ın ötesinde bir yerde görmek İslam kavramını yoksullaştırır, sığlaştırır.
10 Soruda Sufizm Nedir?
6. Mevlana gibi bilgelerin sufi diye lanse edilmesinde ne sakınca var?
Batı'nın üst aklı ve egemen medyası, estetik değer taşıyan ve güzel olan şeyleri İslam'la ilişkilendirmekten ısrarla kaçınır. Şiirlerine herkesin hayran olduğu Mevlana'yı "sufi" diye anarken, Usame Bin Ladin'i ve DAEŞ'li vahşi teröristleri "Müslüman" sıfatıyla anıyor. Kötü ve vahşi olanı, kaba ve sığ olanı "İslamî" sıfatıyla anarken, yine Müslümanlardan kaynaklanan, İslam'dan kök alan tüm estetik değerleri kendi icadı olan "sufizm" sepetine koyuyor. Tasavvuf, iman duyarlılığının nihai sonucudur. Vehhabilik gibi şekilci akımlar, Taliban gibi hoyrat tavırlar İslam'ın ana gövdesi varsayılıyor, fakat içinde nezaket ve zarafet olan tasavvuf neredeyse İslam'ın aşılmış biçimi olarak takdim ediliyor. Bu bir algı operasyonudur.
10 Soruda Sufizm Nedir?
7. "Tasavvufa ilgi duyanlar"ı çok sık duyuyoruz, İslam'la ilgilenenler ise nadir. Nedeni ne olabilir?
Tasavvuf ya da sufizm, şimdiki kurgulanmış haliyle, bir tür light yaşama tarzı olarak takdim ediliyor. Sorumluluk teklif etmiyor kişiye. Kimi folklorik alışkanlıklarla kendinizi ifade ediyorsunuz. Dolayısıyla, sufizm "ilgi duyma"ya müsaade eder, onu kenardan seyredebilirsiniz. Ama İslam ciddidir, içine çağırır kişiyi, insan olmanın sorumluluğunu teklif eder. İnsana, varlığını anlamlandıracak, yeryüzündeki misyonunu tamamlayacak görevler verir...
Информация по комментариям в разработке