ආනන්ද කුමාරස්වාමි|Ananda Coomaraswamy|ananda kumaraswami|Ananda Coomaraswamy sinhala visthara

1877 අගෝස්තු 22 දින කොළඹ කොල්ලුපිටියේදී මොහු උපත ලැබීය. මොහුගේ පියා ශ්‍රීමත් මුතු කුමාරස්වාමිය. ඔහුගේ මව එළිසබෙත් ක්ලේ බිබී නම් ඉංග්‍රීසි ජාතික කාන්තාවකි. වයස අවුරුදු 12 දී අධ්‍යාපනය සඳහා එංගලන්තයට ගිය ආනන්ද කුමාරස්වාමි නැවත ලංකාවට පැමිණියේ අවුරුදු 26 දී පමණය.
ලංකාවට පැමිණි පසු ඔහු රජයේ ඛනිජ විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ අධ්‍යක්ෂක වරයා ලෙස කටයුතු කළේය. ඛනිජ සම්පත් සොයමින් ලංකාව පුරා ගිය ගමනේදී පුරා විද්‍යාව, සිතුවම් කලාව, උඩරට කලා ශිල්ප, ආගම්, සමාජ විද්‍යාව, සිතුවම් කලාව ආදිය පිළිබඳව මනා හැදෑරීමක් ආනන්ද කුමාරස්වාමි විසින් සිදු කරන ලදී. මෙම කරුණු අධ්‍යයනය තුළින් " මධ්‍ය කාලීන සිංහල කලා" කෘතිය බිහි විය. මෙම කෘතිය සඳහා ලන්ඩන් විශ්ව විද්‍යාලයෙන් විද්‍යාව පිළිබඳ ආචාර්ය උපාධියක් ඔහුට පිරිනැමිණි.

මොහු විසින් 1918 දී ලියා පළ කරන ලද " මධ්‍ය කාලීන සිංහල කලා" කෘතිය ශ්‍රී ලංකාව තුළ තවමත් මාහැඟි කෘතියක් ලෙස භාවිතයට ගැනේ. අනතුරුව ඔහු විසින් කෘති ගණනාවක් පළ කරන ලදී.

රාජ පුත්‍ර චිත්‍ර ( 1916)

බුදුන් හා බුදු සසුන ( 1916 )

ඉන්දියානු හා ඉන්දුනීසියානු කලා ඉතිහාසය ( 1927 )

ශිව නැටුම ( 1918 )

විශ්ව කර්ම ( 1914 )

හින්දු ධර්මය හා බුද්ධ ධර්මය (1945 )

ආනන්ද කුමාරස්වාමි මහතා ඉංග්‍රීසි, ප්‍රංශ, ජර්මන්, ලතින්, ග්‍රීක්, සංස්කෘත, පාලි යන භාෂා පිළිබඳව විශේෂ දැනුමක් ලබා තිබූ අතර දෙමළ, සිංහල, හින්දි, පර්සියානු, ඉතාලි, ස්පාඤ්ඤ සහ ඕලන්ද යන භාෂා පිළිබඳ සාමාන්‍ය දැනුමක් ලබා තිබුණි.
ආනන්ද කුමාරස්වාමි මහතා ආගම් පිළිබඳ මනාව හැදෑරූ අයෙකි. එහෙත් ඉන් එක ආගමකටවත් විශේෂත්වයකින් සැළකුවේ නැත. පන්සල් පල්ලි ආදියෙහි බාහිර වත් පිළිවෙත් කෙරෙහි ඔහු කිසිඳු සැළකිල්ලක් නොදැක්වීය.

ආනන්ද කුමාරස්වාමි මහතා 1947 සැප්තැම්බර් මස 09 වන දින බොස්ටන් නුවරට නුදුරුව පිහිටි කුඩා ගමකදී අභාවප්‍රාප්ත විය.