«Σάββατο μέρα πέρασα...», τσάμικο (Ρούμελη) ~ Πέτρος Ανδρουτσόπουλος - Κώστας Κοπανιτσάνος, κλαρίνο

Ιστορικό τραγούδι της Ρούμελης σε ζωντανή ηχογράφηση από παρουσίαση που πραγματοποιήθηκε στη μουσική σκηνή "Χίλιες και δυο Νύχτες" (στις 18/03/2017)

Aναφέρεται στην ηρωική Έξοδο του Μεσολογγίου για τη λύτρωσή του από τα δεσμά της δουλείας. Χρόνια κράτησε η πολιορκία της πόλεως από στεριά κι από θάλασσα. Ιστορικοί και συγγραφείς δίνουν και τον τίτλο Ολοκαύτωμα του Μεσολογγίου. Τη νύχτα της 10ης Απριλίου 1826 πολιορκημένοι στρατιώτες και ο άμαχος πληθυσμός πραγματοποίησαν την Έξοδο όταν η άμυνα απέναντι στα τουρκικά και αιγυπτιακά στρατεύματα είχε χαθεί, λόγω εξάντλησης τροφίμων. Όπως αναφέρει ο λαός (που παρουσιάζεται ως διαβάτης στο τραγούδι) δεν πτοήθηκαν καθόλου από τον χαμό διαφόρων οπλαρχηγών και του απλού λαού, παρά μόνο του ότι δεν είχαν τροφή για να συνεχίσουν τον αγώνα. Η έξοδος του Μεσολογγίου είχε οριστεί για το Σάββατο του Λαζάρου (αργά το βράδυ), ξημερώματα της Κυριακής των Βαϊων μεταξύ 10ης και 11ης Απριλίου του 1826. Οι Έλληνες πανέτοιμοι για τη μεγάλη Έξοδο, μετέλαβαν των Αχράντων Αθανάτων και φρικτών Μυστηρίων του Χριστού, και πραγματοποίησαν την Έξοδο η οποία συγκαταλέγεται στα σημαντικότερα γεγονότα της παγκόσμιας στρατιωτικής ιστορίας. Χιλιάδες σφαγιάσθηκαν κι αιχμαλωτίσθηκαν. Μόνο χίλιοι πεντακόσιοι κατάφεραν να σωθούν.

Στιχοι:

Σάββατο μέρα πέρασα
από το Μεσολόγγι
ήταν Σαββάτο των Βαγιών
Σαββάτο τ' Αϊ-Λαζάρου
κι άικουσ' αντρίκια κλάϊματα
γυναίκεια μοιρολόγια
δεν κλαίνε για το σκοτωμό
δεν κλαίνε για το φόνο
μον' κλαιν που σώσαν το ψωμί
κι η πείνα δε βαστιέται.
Στην εκκλησιά συνάχτηκαν
μέσα στο Άγιο Βήμα
κι ένας στον άλλο έλεγαν
κι ένας στον άλλο λένε
Παιδιά μ' να μεταλάβουμε
να 'ξομολογηθούμε
βράδυ γιουρούσ' να κάμομε
στα έξω για να βγούμε.

Το αποδίδει ιστορικός και τραγουδιστής της παράδοσης, Πέτρος Ανδρουτσόπουλος και τον συνοδεύουν οι επίσης εξαίρετοι μουσικοί της παράδοσης : Κώστας Κοπανιτσάνος με κλαρίνο, Γιάννης Ζαριάς με βιολί, Θοδωρής Γιαννόπουλος με λαούτο, Χριστίνα Κουκή με σαντούρι και ο Νεκτάριος Πάλμος με νταούλι.