Janusz Majewski nie żyje. Wybitny polski reżyser miał 92 lata [*]

Dziś (10 stycznia 2024) w wieku 92 lat zmarł wybitny polski reżyser Janusz Majewski

Urodził się 5 sierpnia 1931 we Lwowie.

Zdawszy maturę, pod wpływem fascynacji fotografią, zamierzał zapisać się do Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi, ale uzyskał odmowę rodziców. Podjął więc studia z architektury na Politechnice Krakowskiej, ukończone w 1955 roku. Jego praca dyplomowa była poświęcona projektowi wytwórni filmów fabularnych, przy konsultacji z wykładowcą łódzkiej szkoły filmowej, operatorem Stanisławem Wohlem. Za namową Wohla ostatecznie zapisał się na wydział operatorski, kończąc studia w 1958 roku. Podjął następnie studia na Wydziale Reżyserii, ukończone w 1961 roku. Jego debiutanckim filmem była groteskowa etiuda studencka Rondo (1958), z udziałem Sławomira Mrożka i Stefana Szlachtycza.

Po ukończeniu łódzkiej szkoły filmowej zatrudnił się w Wytwórni Filmów Dokumentalnych, gdzie zdobył uznanie za film Róża (1962) o wspomnieniach Zagłady Żydów oraz przełomowy dokument Album Fleischera (1962), relacjonującym II wojnę światową z perspektywy niemieckiego okupanta.

Jego pierwszym filmem fabularnym był telewizyjny Awatar, czyli zamiana dusz (1964) na podstawie prozy Théophile’a Gautiera, mieszającej wątek nieszczęśliwej miłości z tajemniczą wizytą przybysza z Indii.

Uznanie przyniósł mu już pełnometrażowy debiut fabularny, Sublokator (1966), za który otrzymał m.in. nagrodę FIPRESCI na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Mannheim oraz trzy wyróżnienia na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Panamie.

Za najwybitniejsze dzieło Majewskiego utrzymane w konwencji kina retro uchodzą Zaklęte rewiry (1975) na podstawie Henryka Worcella. Problematykę społeczną przefiltrowaną przez kino retro podjął także w Sprawie Gorgonowej (1977)

W 1980 roku podjął się realizacji serialu historycznego Królowa Bona Sukces tego widowiskowego serialu wykorzystał, montując w 1982 roku film fabularny Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny

Największy sukces frekwencyjny (około 7,5 miliona widzów) odniósł za sprawą komedii C.K. Dezerterzy (1985)

W drugiej połowie lat 80. XX wieku Majewski spowolnił tempo pracy w charakterze reżysera filmowego. Skupił się na realizacji filmów telewizyjnych i teatralnych. Zrealizował m .in. w 1985 roku "Mrzonkę", Bar „Atlantic” (1996) i Siedlisko (1998). Próbą powrotu do twórczości kinowej była komedia Złoto dezerterów (1998)

W latach 1983–1990 przez dwie kadencje był Prezesem Zarządu Głównego SFP, od roku 2006 był Honorowym Prezesem Stowarzyszenia. W latach 1969–1991 był wykładowcą w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej w Łodzi. Jego studentami byli m.in.: Feliks Falk, Filip Bajon i Juliusz Machulski.

Jego żoną była fotograf Zofia Nasierowska, miał dwoje dzieci: Annę Klarę (pisarkę) i Pawła. Był teściem Cezarego Stypułkowskiego i (w latach 2008–2022) Soni Bohosiewicz.

Wybrana filmografia
1964: „Awatar”, czyli zamiana dusz (na podstawie opowiadania Teofila Gautiera pt. Awatar)
1966: Sublokator (debiut pełnometrażowy)
1975: Zaklęte rewiry (według powieści Henryka Worcella pod tym samym tytułem)
1977: Sprawa Gorgonowej
1980: Królowa Bona
1982: Słona róża (na motywach opowiadania Ryszarda Frelka pod tym samym tytułem)
1982: Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny (kinowa wersja serialu Królowa Bona)
1985: C.K. Dezerterzy (na podstawiee powieści Kazimierza Sejdy pod tytułem C.K. Dezerterzy)
1985: Mrzonka (na podstawie opowiadania Antoniego Słonimskiego pt. Jak to było naprawdę)
1996: Bar Atlantic
1998: Siedlisko
1998: Złoto dezerterów
2010: Mała matura 1947
2015: Excentrycy, czyli po słonecznej stronie ulicy
2020: Excentrycy, czyli po słonecznej stronie ulicy (serial)

Wybrane nagrody i wyróżnienia

2019: Nagroda Stowarzyszenia Filmowców Polskich za wybitne osiągnięcia artystyczne;
2015: Srebrne Lwy 40. Festiwalu Filmowym w Gdyni za film Excentrycy, czyli po słonecznej stronie ulicy[38];
2012: Nagroda „Orła” w kategorii „Za Osiągnięcia Życia”[39];
2011: 21 marca 2011 odsłonił swoją gwiazdę w Alei Gwiazd na ulicy Piotrkowskiej w Łodzi
2010: Nagroda Specjalna Jury na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni za film „Mała matura”;
2002: Laureat statuetki „Gwiazda Telewizji Polskiej” wręczona z okazji 50-lecia TVP „za filmy telewizyjne i spektakle teatru telewizji”;
1987: Złota Kaczka w kategorii: najlepszy film polski C.K. Dezerterzy;
1987: Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia za film C.K. Dezerterzy;
1987: Wyróżnienie na Festiwalu Radiowo-Telewizyjny „Prix Futura” w Berlinie za film Mrzonka;
1977: Nagroda za reżyserię na festiwalu w Panamie za film Zaklęte rewiry.

Odznaczenia
Medal 40-lecia Polski Ludowej (1984);
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla rozwoju polskiej kinematografii (2001);
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla kultury narodowej, za osiągnięcia w twórczości artystycznej i działalności dydaktycznej (2013).

CZEŚĆ JEGO PAMIĘCI [*] :-(