Скачать или смотреть តើសង្គ្រាមអុីស្រាអែលនិងប៉ាលេស្ទីនអាចបញ្ចប់បានទេ?

រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជារៀបចំកិច្ចពិភាក្សាតុមូល
ស្ដីពី «ស្ថានការណ៍ជម្លោះនៅមជ្ឈិមបូព៌ា»

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃអង្គារ ៧ រោច ខែចេត្រ ឆ្នាំរោង ឆស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានរៀបចំនូវកិច្ចពិភាក្សាតុមូលមួយស្ដីពី «ស្ថានការណ៍ជម្លោះនៅមជ្ឈិមបូព៌ា» ដើម្បីបង្ហាញអំពីទស្សនៈយល់ឃើញពីសំណាក់បញ្ញវន្ត អ្នកជំនាញ និងអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ ពាក់ព័ន្ធនឹងប្រវត្តិនៃជម្លោះ បញ្ហាស្នូលសំខាន់ៗដែលនាំទៅដល់ជម្លោះ និងស្ថានការណ៍វិវត្តចុងក្រោយនៅតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា ផលប៉ះពាល់នៃជម្លោះចំពោះសណ្ដាប់ធ្នាប់ និងការវិវត្តនយោបាយនៅទូទាំងសកលលោកនាពេលបច្ចុប្បន្ន។

កិច្ចពិភាក្សាតុមូលនាឱកាសនេះ ត្រូវបានរៀបចំឡើង ដោយមានការអញ្ជើញចូលរួមជាវាគ្មិនកិត្តិយសពីសំណាក់៖

១. ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា
២. ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត ឈាង វណ្ណារិទ្ធ ទីប្រឹក្សា និងជានាយករងខុទ្ទកាល័យសម្ដេចមហារដ្ឋសភាធិការធិបតី ប្រធានរដ្ឋសភា
៣. លោកបណ្ឌិត ដៀប សុផល អ្នកតាមដានព្រឹត្តិការណ៍អន្តរជាតិ
៤. លោក ពុយ គា ប្រធានក្លិបអ្នកកាសែតកម្ពុជា

ក្នុងឱកាសអញ្ជើញបកស្រាយអំពីស្ថានការណ៍ជម្លោះនៅមជ្ឈិមបូព៌ានេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត ឈាង វណ្ណារិទ្ធ បានធ្វើបទបង្ហាញដោយផ្ដោតលើ បរិបទនៃការបម្រែបម្រួលតុល្យភាពអំណាចពិភពលោក និងការវិវត្តនៃការប្រកួតប្រជែងភូមិសាស្ត្រនយោបាក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក ដែលមានភាពជាប់ពាក់ព័ន្ធគ្នាយ៉ាងស្អិតល្មួតជាខ្លាំង។ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតបន្តថា បញ្ហាមជ្ឈិមបូព៌ា គឺជាសំណុំរឿដែលលំបាកក្នុងការដោះស្រាយបំផុតនៅក្នុងពិភពលោក ដោយសារតែនរណាក៏ចង់មានឥទ្ធិពលលើតំបន់នេះ និងក៏ព្រោះតែតំបន់នេះគឺជាស្តុកប្រេងដ៏ធំរបស់ពិភពលោក ដែលចាក់ស្រែះទៅដោយផលប្រយោជន៍របស់មហាអំណាច។ ទោះជាយ៉ាងណា សម្រាប់ការយល់ឃើញរបស់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតផ្ទាល់ មហាអំណាចទាំង៣ដែលកំពុងមានឥទ្ធិពលយ៉ាងធំធេងនៅក្នុងតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា ពិតជាមិនចង់ឱ្យផ្ទុះនូវសង្គ្រាមបន្ថែមទៀតនៅក្នុងតំបន់ជាយុទ្ធសាស្ត្រមួយនេះឡើយ ហើយការសម្រេចបាននូវតុល្យភាពយោធារវាងប្រទេសនៅក្នុងតំបន់ ក៏ជាបច្ច័យមួយដែលនាំទៅដល់ការធានាបានថា តំបន់នេះ នឹងមិនមានផ្ទុះសង្គ្រាមរវាងប្រទេសនឹងប្រទេស បន្ថែមទៀតនោះដែរ។

សម្រាប់លោកបណ្ឌិត ដៀប សុផល ការវិវត្តនៃវិបត្តិនៅមជ្ឈិមបូព៌ា ត្រូវបានលោកបណ្ឌិតបានចាត់ទុកជាបញ្ហាធំទី២ បន្ទាប់ពីបញ្ហានៅតំបន់អឺរ៉ុប ដែលជះឥទ្ធិពលដល់ពិភពលោកទាំងមូល។ លោកបណ្ឌិតបន្តថា សម្រាប់អ្នកប្រវត្តិសាស្ត្រ គេត្រូវរកឱ្យឃើញនូវកត្តាសន្មត់សត្យានុម័ត និងកត្តាអត្តនោម័ត ដែលកើតឡើង ដោយសារតែតំបន់នេះសម្បូរប្រេង ឬដោយសារតែការកកើតឡើងនូវរដ្ឋអ៊ីស្រាអែល។ លោកបណ្ឌិតបានបន្ថែមទៀតថា នៅក្នុងតំបន់នេះមិនមែនមានត្រឹមតែប្រទេសកាន់សាសនាអ៊ិស្លាមនោះទេ គឺមានក្រុមប្រទេសកាន់គ្រិស្តសាសនា និងក្រុមឃើដជាដើម។ លើសពីនេះ មហាអំណាចតែងតែលូកដៃចូលទៅក្នុងបញ្ហាតំបន់នេះជាញឹកញាប់ ដោយសារតែការប្រឈមគ្នារវាងក្រុមប្រកាន់សាសនាផ្សេងៗគ្នា ដែលគេបានយកសាសនាជាឈ្នាន់ដើម្បីទៅកកូរកកាយនៅក្នុងតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា ខណៈដែលក្រុមកាន់សាសនាអ៊ិស្លាមក៏មានការបែងចែកច្រើនដូចជា ក្រុមជ្រុលនិយម ក្រុមកណ្ដាលនិយម និងក្រុម Fundamentalism (ការដឹកនាំដោយយកសាសនាជាស្ថាប័នកំពូល) ដែលធ្វើឱ្យអ្នកកាន់សាសនាអ៊ិស្លាម ងាយប្រឈមមុខនឹងទំនាស់។

សម្រាប់លោក ពុយ គា លោកបានបានធ្វើបទបង្ហាញដោយផ្ដោតទៅលើ និន្នការរបស់ប្រទេសធំៗ ដែលបង្កើនថវិកាវិស័យយោធាស្ទើរតែគ្រប់ប្រទេសទាំងអស់ ដោយសារតែជម្លោះ និងភាពតានតឹងក្នុងតំបន់នានា ស្របពេលដែលប្រទេសទាំងអស់ប្រឈមនឹងបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចរៀងៗខ្លួន។ ជាមួយគ្នានេះ លោកក៏បន្តលើកឡើងអំពីជំនួយថ្មីដែលសហរដ្ឋអាម៉េរិកបានអនុម័តថវិការហូតដល់៩៥ពាន់លានដុល្លារសហរដ្ឋអាម៉េរិក ដែលក្នុងនោះក៏មានជំនួយដល់ប្រទេសអ៊ីស្រាអែលដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួនផងដែរ។