KÜN Âşık Sanatı Sempozyumu | Nice Görsem Seni Deverek Dağı / Veli ERTAŞ

Bu çalışma 2022 yılında, Kapadokya Üniversitesi Âşık Sanatı: 2022 Abdal Yılı projesinin bir etkinliği olarak başta âşık sanatı olmak üzere abdallık geleneğini gençlere tanıtmak ve bu kültürün yaşamasına katkı sağlamak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Projenin bilimsel faaliyeti olarak 28-29 Temmuz 2022 tarihleri arasında Âşık Sanatı Sempozyumu düzenlenmiştir.

Proje kapsamında âşık sanatını besleyen önemli kollardan olan abdallık geleneğini yansıtan eserler seçilmiş, bu eserler icra edilerek kayıt altına alınmış ve bu videolar müzik platformlarında paylaşılmıştır. Abdallık geleneğinde derin izler bırakan bu eserler, geleneğin yaşatıldığı ve izlerinin görülebileceği çeşitli mekânlarda kaydedilmiştir. Bu kapsamda Erciyes’in eteklerinde bulunan Topuz Dağı’nda Veli ERTAŞ tarafından icra edilen eser, Âşık Seyfullah’a aittir. Kırşehir bozlaklarının en önemli yorumcularından ve abdallık geleneğinin en büyük isimlerinden kabul edilen Çekiç Ali tarafından da seslendirilmiştir.

Asıl adı Seyfullah DEĞİRMENCİ olan Âşık Seyfullah, 1896 yılında Kırşehir’in Toklumen köyünde doğmuş, Kayseri’de iki buçuk sene medrese eğitimi almıştır. Türk ve İslam tarihine ayrı bir ilgi duyan, dinî bilgisi oldukça iyi olan ve bir dönem imamlık da yapan Âşık Seyfullah, 1968 yılında Hakk’a kavuşmuştur.

Deverek (Everek), Kayseri’ye bağlı Develi ilçesinin eski adıdır. Deverek Dağı’nın ise Develi’ye hâkim olan Erciyes’i işaret ettiği kuvvetle ihtimaldir.

Eserde, Deverek Dağı’nı ne zaman görse yadına sevgilisine olan hasret ateşi düşen âşığın feryadı yankılanır. Sevgiliye kavuşmak için neredeyse bir ömür feryat figan eden âşık, artık inlemekten bitap düşer ve ömrünün sonuna geldiğini hisseder. Ancak yine de Deverek Dağı yöreye ne kadar hâkimse, sayılı ömrünün kaldığını bilen âşığa da nazlı sevgilisine duyduğu bitmez tükenmez aşk, işte o denli hâkimdir.

Eserin konusunun bir efsaneden gelmiş olma ihtimali de yüksektir. Bu efsaneye göre geyik avına meraklı, ata iyi binen, keskin nişancı bir genç, bir gün Deverek Dağı’na ava gider. Peşine düştüğü ceylan onu sarp kayalıklara çeker. Ceylanın arkasından giden genç, kayalıklardan düşerek can verir. Ondan geriye kalan, eserin bir başka versiyonunda ölen gencin babasının ağıtında andığı tek bir iskarpindir:
“Şu anlımda ne bitmedik yazı var
İskarpininde bir incecik tozu var”
Gerek Âşık Seyfullah’ın eserine gerekse efsaneyi ele alan şiire kahraman olan sevgilinin/oğulun akıbetinin, kayalıklardan kayarak düşme hadisesine ve düşen kahramana “meşe”nin tanıklık etmiş olabileceğine gönderme yapılarak Deverek Dağı’ndan sorulması ortak temalardır.

NİCE GÖRSEM SENİ DEVEREK DAĞI
Nice görsem seni Deverek Dağı
Yüreğimde bir incecik sızı var
Ah ile geçirdim ömrümün çağı
Çoğu gitti bu ömrümün azı var

Üzerinde de keklik gibi kaydı mı
Güvel kuşu gibi yar boynunu eğdi mi
Sarı saçı boz meşene değdi mi
Bana karşı bir çekilmez nazı var

Seyfullah'ım der ki gel insaf eyle
Derd-i hicran ile gezerim böyle
Sunam nerde dağlar bir de sen söyle
Çoğu gitti şu ömrümün azı var

Kaynak: https://www.repertukul.com/NICE-GORSE...
https://www.repertukul.com/HER-NE-ZAM...
http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay...

Bu video Kapadokya Üniversitesi tarafından hazırlanmış olup, içerikle ilgili tüm sorumluluk Üniversiteye aittir.

Organizasyon: Yusuf GÖKKAPLAN
Kayıt: Ozan Deniz SÜZER
Mix-Mastering: Ahmet Gökhan COŞKUN
Yönetmen/Kurgu-Montaj: Edip BÜLBÜL
Yönetmen Yardımcısı/Kamera: Ali Haydar Erdoğan TOMBAK
Görsel Efekt: Çağdaş GENİŞ
Renklendirme: Caner HALICI
Müzik Danışmanı: Muhlis BERBEROĞLU
Âşık Sanatı Sempozyumu için: http://asiksanati.kapadokya.edu.tr