AŞIK# MİKAİL AZAFLI: DİYEMMEREM

Mikayil Azaflı



1925-1991. Tovuz’un (Azerbaycan-Gence) Azaflı köyünde doğdu. Asıl adı Mikayıl Zeynelov’dur.

Aşıklık geleneğine ve şiire küçük yaşlarda ilgi duymaya başladı. İlk derslerini Aşık Esat ve Aşık Yusuf’tan aldı. Kısa sürede kendini geliştiren Azaflı önce kendi yöresinde, sonra tüm Azerbaycan’da olduğu gibi, Kuzeydoğu Anadolu’ya dek geniş çevrelerde tanındı.

Mikayıl Azaflı hakkında birçok araştırma yapıldı, hayatı ve eserleri üniversitelerde ders olarak verildi.

Kızları Gülara ve Dilara da aşıklık sanatı ile ilgilendi ve başarılı eserler verdi.

Mikayıl Azaflı’ya ilişkin M. Öcal Oğuz tarafından »Azaplı’nın Şiir Dünyasındaki Azerbaycan«, (1990) ve Ali Kafkasyalı tarafından »Koca Kartal Azaplı«, (1996) adlı araştırmalar hazırlandı.Âşıklık geleneği, kültür varlığımızın önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Âşıklık çağlar süren deneyimlerden geçerek biçimlenmiş, kendine özgü icra töresi, geleneğe dayalı yapısı, âşık olmak, âşıklığı sürdürmek için uyulması gereken kuralları olan bir gelenektir.
Gibidir

Adam var dünyayı tarumar koyar
Adam var can veren Lokman gibidir
Adam var nur serper ışık yandırır
Adam var fitnekar şeytan gibidir

Adam var yanına alim dizilir
Adam var emrinde başlar üzülür
Adam var dilinden mercan süzülür
Adam var zehirli yılan gibidir

Adam var vurgundur bir hakikate
Adam var ders diyen bin ihanete
Adam var su kayar her felakete
Adam var dehşetli tufan gibidir

Adam var adamda sadakat gezer
Adam var yüzünde bin sıfat gezer
Adam var Azaflı marifet gezer
Adam var yırtıcı hayvan gibidir
Âşık edebiyatı, ozan - baksı geleneğinin Anadolu'da yaşama biçiminin değişimiyle ortadan kalkması üzerine oluşmuştur.

Âşıklık geleneğinde sazlı (telden), sazsız (dilden), doğaçlama yoluyla, kalemle (yazarak) veya birkaç özelliği birden taşıyan geleneğe bağlı olarak şiir söyleyenlere "âşık", bu söyleme biçimine "âşıklık - âşıklama", âşıkları yönlendiren kurallar bütününe de "âşıklık geleneği" adı verilir."