บุหลัน เถา ทางวังบูรพาฯ

เพลงบุหลันเป็นเพลงอัตราจังหวะสองชั้นทำนองเก่านิยมนำไปบรรเลง และขับร้องประกอบการแสดงละครนอก เป็นเพลง ๒ ท่อนสั้นๆเดิมเรียกชื่อว่า เพลงชกมวย ครูทัต นักดนตรีในวงดนตรีของสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) และเป็นศิษย์ของพระประดิษฐ์ไพเราะ (มี ดุริยางกูร) ได้แต่งเป็นอัตราจังหวะสามชั้นโดยรวบทำนองเพลงชกมวยอัตราจังหวะสองชั้นซึ่งมี ๒ ท่อนให้เป็นเพลงท่อนเดียวและนำทำนองใบ้คลั่งท่อนที่ ๓ มาดัดแปลงทำนองใหม่ให้เป็นท่อน ๒ เรียกชื่อใหม่ว่า เพลงบุหลัน และมีนักดนตรีหลายท่านนำเพลงบุหลันชกมวย สามชั้นของครูทัต ไปแต่งตัดเป็นอัตราจังหวะสองชั้นและชั้นเดียว ครบเป็นเพลงเถาหลายทางด้วยกัน
เพลงบุหลัน เถา ทางวังบูรพา คุณหญิงชิ้น ศิลปบรรเลง อธิบายว่า หลวงประดิษฐ์ไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) นักดนตรีในสมเด็จพระราชปิตุลา บรมพงศาภิมุข เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์ กรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช หรือสมเด็จวังบูรพา แต่งขึ้นเมื่อ พ.ศ. ๒๔๔๕ ขณะที่อายุ ๒๕ ปี โดยแต่งทั้งเที่ยวแรกและเที่ยวกลับทางเปลี่ยน


: บรรเลงโดยวงเครื่องสาย นิสิตภาควิชาดนตรี คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์