ฟังเพลงไทยที่เรือนไทย ครั้งที่ ๖ : เพลงแสนสุดสวาท โดยวงดนตรีไทยบ้านปลื้มปรีชา

รายการฟังเพลงไทยที่เรือนไทย ครั้งที่ ๖
สถาบันฯได้รับเกียรติจาก วงดนตรีไทยบ้านปลื้มปรีชา มาจัดการบรรเลงวงปี่พาทย์เสภา โดยมีครูแจ้ง คล้ายสีทอง ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (คีตศิลป์) ประจำ ปี ๒๕๓๘ ทำการขับร้องและสาธิตการขยับกรับและการขับเสภา ซึ่งนักดนตรีส่วนหนึ่งเป็นนักศึกษาระดับปริญญาโท แขนงวิชาวัฒนธรรมการดนตรี ของสถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเพื่อพัฒนาชนบท ณ อาคารเรือนไทย (ระเบียบ คุณะเกษม) สถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเพื่อพัฒนาชนบท เมื่อวันที่ ๑๘ พฤศจิกายน ๒๕๔๑

วงดนตรีไทยบ้านปลื้มปรีชา ถือกำเนิดมาจาก “ นายเส็ง ” บรรพบุรุษของต้นตระกูล
“ วงวาทิน ” และ “ บ้านปลื้มปรีชา ” ซึ่งได้อพยพมาจากอยุธยาเข้าสู่กรุงเทพมหานคร
โดยได้ตั้งบ้านเรือนอยู่ที่วัดบางหว้าใหญ่ (วัดระฆัง) ท้ายวังหลัง ตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ ๒ กล่าวกันว่า ท่านมีความสามารถในทางดนตรีเป็นเลิศ โดยเฉพาะระนาดเอก และปี่ใน จนได้รับราชการในกรมพระราชวังบวรสถานภิมุข (วังหลัง) เมื่อท่านเสียชีวิต บุตรของท่านคือ “ นายแขม ” ได้สืบต่อวิชาดนตรีจากท่าน จนเป็นอาจารย์ที่มีชื่อเสียงท่านหนึ่งในรัชกาลที่ ๓-๔ ต่อมานายแขมได้แต่งงานกับนางคล้ายจนมีบุตรด้วยกัน ๒ คน คือนายเขียน วรวาทิน(ได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นพระประณีตวรศัพท์) และนางปุก
วรวาทิน (ปลื้มปรีชา)
พระประณีตวรศัพท์ (เขียน วรวาทิน) ท่านเกิดในปี พ.ศ. ๒๕๑๘ ต้นสมัยรัชกาลที่ ๕ (๒๔๑๑ - ๒๔๕๓) เมื่อท่านเสียชีวิตลง หลานชายของท่านคือนายโม ปลื้มปรีชา บุตรชายคนเล็กของนางปุก วรวาทิน และนายตำรวจปลื้ม ปลื้มปรีชา ก็เข้ามาดำ เนินรอยตามผู้เป็นลุง คือคุณพระประณีตวรศัพท์ (เขียน วรวาทิน) นายโม ปลื้มปรีชา เกิดเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๖๑ ในรัชกาลที่ ๖ ท่านเป็นศิษย์เอกของ พระประณีตวรศัพท์ และเป็นศิษย์เอกของหลวงประดิษฐ์ไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) รุ่นเดียวกับอาจารย์ประสิทธิ์ ถาวร อาจารย์กิ่ง เพชรพลอย อาจารย์พริ้ง ดนตรีรส และ ดร.อุทิศ นาคสวัสดิ์ โดยท่านเป็นนักดนตรีที่มีความเชี่ยวชาญด้าน เครื่องหนัง เป็นพิเศษ
การกำเนิดวงดนตรีไทยบ้านปลื้มปรีชา กำเนิดขึ้นในปี พ.ศ. ๒๕๑๘ โดยการรวมตัวของศิษย์คุณครูโม ปลื้มปรีชา เพื่อเข้าประชันวงปี่พาทย์ชิงถ้วยรางวัลของสมาคม “สงเคราะห์สหายศิลปิน” ซึ่งชาวนักดนตรีไทยถือเป็นการชิงความเป็นหนึ่งของประเทศ วงดนตรีพระประณีตฯ จึงได้เข้าประชันในนามวง “ ปลื้มปรีชา ” และเป็นวงที่ได้รับรางวัลชนะเลิศการประกวดในครั้งนั้น โดยเป็นการชนะเลิศในเครื่องมือระนาดเอก (ครูกมล ปลื้มปรีชา) ระนาดทุ้ม (ครูบุญช่วย โสวัตร) ฆ้องวงใหญ่ (ครูนิกร จันทศร) ปี่ใน (ครูปี๊บ
คงลายทอง) เครื่องหนัง (ครูสมาน น้อยนิตย์,ครูมนัส ขาวปลื้ม,ครูบุญช่วย แสงอนันต์) ภายใต้การควบคุมของครูยงยุทธ ปลื้มปรีชา บุตรชายคนโตของตระกูลปลื้มปรีชา ปัจจุบันนักดนตรีในวงปลื้มปรีชาต่างเป็นอาจารย์ดนตรีไทยที่มีชื่อเสียง ในสถาบันการศึกษาทั่วทุกภูมิภาค

อ้างอิง
สูจิบัตรฟังเพลงไทยที่เรือนไทย ครั้งที่ ๖