Ben jij een linkse rat of een rechtse zak? | VRT NLS #01

Wat is het verschil tussen links en rechts in de politiek? Niels T’Joen legt het voor je uit in de eerste aflevering van VRT NLS. Abonneer je nu op het kanaal van VRT NWS en mis geen enkele aflevering.

-------------

Als mensen gesprekken voeren over politiek hebben ze het vaak over links en rechts. Partijen, ideeën, mensen… Het zijn allemaal dingen die links of rechts kunnen zijn.

Om uit te zoeken wat het betekent om politiek links of rechts te zijn moeten we terug naar 1791, twee jaar na de Franse revolutie.

Tijdens de revolutie was er een opstand van het Franse volk tegen de koning. In het parlement werd gestemd of de koning na de revolutie zijn macht mocht behouden.

Eigenlijk verliep het als volgt: de tegenstanders van de koning gingen links in het parlement zitten, de voorstanders van de koning gingen rechts in het parlement zitten.

De tegenstanders van de koning - links - wilden alles anders. Dat noemen ze progressief. De voorstanders van de koning - rechts - wilden alles behouden. Dat noemen ze dus ook wel conservatief.

En zo, jongens en meisjes, zijn de termen links en rechts ontstaan.

Fast-forward naar 2019. Alles is een beetje ingewikkelder geworden. Het is niet meer “Verandering is stom!” of “Joepie verandering!”

Of je nu links of rechts bent, het hangt er eigenlijk vanaf. Vrijwel alle partijen willen op een of andere manier verandering. Is verandering dan nog links? Neen. Niet altijd.

Een voorbeeld. In politiek gaat het heel vaak over centen. Als het over geld gaat wil rechts vooral wat minder belastingen betalen en mensen zo de kans geven om meer te verdienen.

Links wil dan eerder verdelen en herverdelen. Met herverdelen bedoelen we dat de rijken hogere belastingen moeten betalen dan mensen die minder verdienen, en dat de totale pot aan belastinggeld terugstroomt naar de mensen in de vorm van gezondheidszorg, uitkeringen, betaalde vakantie enzovoort.

Maar! Zo is het dus niet altijd. Stel, we hebben het over culturele diversiteit. Rechts vindt dat we vooral onze eigen identiteit goed moet bewaken. En dat mensen die hier komen wonen zich moeten aanpassen aan onze cultuur, en niet omgekeerd.

Links betekent dan dat je die culturele diversiteit wel oké vindt. Dat het een meerwaarde is voor onze maatschappij.

Maar wat betekent dit dan voor de politieke partijen? Vlaams Belang is qua culturele diversiteit duidelijk uiterst rechts. Maar andere partijen nemen hier ook een standpunt in.

Maar als het dan gaat over pensioenen, dan is Vlaams Belang relatief links, omdat zij vinden dat onze mensen recht hebben op een goed pensioen. En een goed pensioen, dat is een links standpunt.

En ook op sociaal-economisch vlak staan alle partijen ergens tussen links en rechts. Bijvoorbeeld Open VLD en N-VA staan eerder aan de rechterkant. CD&V staat redelijk in het midden.

Maar voor andere thema’s kan het dan weer helemaal anders zijn. Neem nu bijvoorbeeld ethiek. Je kan ethisch progressief zijn. Dat noemen ze dan meestal links. Dan vind je de vrijheid van de mens om te beslissen heel belangrijk. Bijvoorbeeld Open VLD vindt het heel belangrijk dat mensen de mogelijkheid hebben tot euthanasie of abortus, binnen bepaalde grenzen natuurlijk. Een partij als CD&V is op dat vlak dan weer wat conservatiever of rechtser.

En zo is het dus voor elk thema een ander verhaal.

Dus de volgende keer dat je iemand hoort praten over links of rechts dan zeg je “Ja hallo binnen welke context voeren wij deze discussie? Is dit socio-economisch of gaat dit over de migratiekwestie?” Wat onwaarschijnlijk leidt tot nog meer discussie, waardoor niemand nog weet wat links of rechts is.