ΝΟΥΜΠΕΤΙ & ΓΥΡΙΣΜΑΤΑ - Ζιάκας Γρεβενών [Μακεδονία]

◾ Το Νουμπέτι ( = Μοιρολόι) είναι ένας χαρακτηριστικός σκοπός της περιοχής της Δυτικής Μακεδονίας, καθώς και της Κόνιτσας.
Οι παλιοί στα γλέντια τους, πάντα συνήθιζαν ν' αρχίζουν με το νουμπέτι. Δεν είναι χορευτικό. Ο σκοπός του πάντα βαρύς, μακρόσυρτος, γεμάτος πάθος, ανάμεικτος με παράπονο αγγίζει την καρδιά και το νου κάθε πονεμένου, από λύπη ή χαρά, από στενοχώρια ή κακοτυχιά. Είναι ολόκληρη τελετή, σχεδόν ιερή στιγμή. Ο γνώριμος ήχος του βιολιού αποτελεί την αρχή, δίνει τις νότες. Τα διακεκομμένα μπάσα του κλαρίνου και τα αριά χτυπήματα του νταϊρέ, με τα ελαφροκουνήματα του, για ν' ακούγονται και τα τέλια του είναι η συνέχεια, ενώ το λαγούτο, που προσπαθεί να προσαρμοστεί, δένει όλη τη στιγμή και δίνει το άγγελμα του λαϊκού γλεντιού.

◾ Τα τραγούδια της συλλογής προέρχονται από το προσωπικό αρχείο του Δημήτρη Ρίγγου. Αποτελούν μια μοναδική καταγραφή που έγινε τον Απρίλη του 1979 στο Ζιάκα Γρεβενών στο σπίτι του βιολιτζή Ζήση Κασσιάρα, γνωστού καλλιτεχνικά σ όλη την περιοχή ως Ζήκου.

Γόνος μουσικής οικογένειας, κρατούσε τη λαϊκή μουσική παράδοση από τους παππούδες και από πατέρα σε γιό. Γεννήθηκε το 1912 στο Ζιάκα Γρεβενών, όπου έζησε ολόκληρη τη ζωή του ως μουσικός και πέθανε το 1995 σε ηλικία 83 ετών.

Ο Ζήκος έμαθε το βιολί από τον πατέρα του και έζησε ολόκληρη τη ζωή του στο Ζιάκα Γρεβενών, την παλιά Τίστα, χτισμένη στους πρόποδες του Όρλιακα. Είναι από τα ομορφότερα χωριά του ορεινού όγκου του νομού Γρεβενών με έντονο χειμερινό και καλοκαιρινό τουρισμό και αποτελεί πηγή της λαϊκής παράδοσης την οποία κρατάει ζωντανή μέχρι σήμερα.

Η μουσική εμβέλεια του Ζήκου ήταν κυρίως στα χωριά του ορεινού όγκου της Πίνδου, από το Ζιάκα, το Σπήλιο και την γύρω περιοχή μέχρι τα Βλαχοχώρια. Ήταν από τους γνήσιους εκφραστές της γρεβενιώτικης δημοτικής μουσικής. Είχε τα πατήματα των παλιών οργανοπαιχτών και παράλληλα των μεγάλων μερακλήδων όλης της περιοχής. Μεγάλωσε χορευτικά και μουσικά τρεις ολόκληρες γενιές. Αγαπήθηκε, δέθηκε και ταυτίστηκε μ' όλους τους ντόπιους γλεντζέδες. Πήρε και έδωσε σ'αυτους ό,τι καλύτερο είχε. Όπου γάμος και χαρά, πανηγύρι και βαφτίσι, γλέντι και χαροκοπιά πάντα τον φώναζαν πρώτον και καλύτερο.

ΔΙΣΚΟΣ: Τα Γρεβενιώτικα του Ζήκου Κασσιάρα
Βιολί: Ζήκος Κασσιάρας
Ντέφι: Βασίλης Κασσιάρας.
Λαγούτο: ο Θόδωρος Φασούλας.

Μουσική καταγραφή και επιμέλεια: Δημήτρης Ρίγγος
Παραγωγή του δίσκου: Σύλλογος Γρεβενιωτών Θεσσαλονίκης, 1986.

#Greek_folk_music #Macedonian_folk_song #Greek_Macedonia