ΣΤ' ΑΛΑΤΣΑΤΑ 'ΝΑΙ ΕΝΑ ΒΟΥΝΟ - Μικρασιάτικα τραγούδια (Ερυθραία)

13-17/09/1922: Η επισφράγιση της μεγαλύτερης σφαγής στην ιστορία της Ρωμιοσύνης. Πυρπόληση της Σμύρνης και ολοκληρωτικός αφανισμός του Μικρασιατικού Ελληνισμού.
Παραδοσιακό Μικρασιάτικο τραγούδι από την περιοχή της Ερυθραίας Μικράς Ασίας, που αναφέρεται στο γεγονός της Μικρασιατικής καταστροφής. Πρόκειται για έναν αργό, μελαγχολικό και παραπονιάρικο σκοπό, ο οποίος ήταν γνωστός σε ολόκληρη τη χερσόνησο της Ερυθραίας, πάνω στον οποίο συνέθεταν δίστιχα της αγάπης. Με τον καιρό τα δίστιχα αυτά τυποποιήθηκαν δημιουργώντας συγκεκριμένα τραγούδια. Μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, το τραγούδι μεταβλήθηκε, εκφράζοντας πλέον τον αβάσταχτο πόνο για τον αφανισμό των Ελλήνων της Ερυθραίας και της Σμύρνης. Το συγκεκριμένο τραγούδι, τραγουδούσαν Βουρλιώτες πρόσφυγες εγκατεστημένοι στη Νέα Ερυθραία και στην Καισαριανή Αττικής.

Τραγουδίστρια: Μουστάκη Λυγερή
Συλλέκτης: Δρανδάκης Λευτέρης
Δίσκος: Τραγούδια και χοροί από τη Σμύρνη και την Ερυθραία Μικράς Ασίας
Φωτογραφίες: Τα Αλάτσατα, σε παλαιότερες εποχές αλλά και όπως είναι σήμερα.

Οι στίχοι:
Στ' Αλάτσατα 'ναι ένα βουνό,
Καρανταή το λένε
έβγα ταίρι μου και πιάσ' το χέρι μου
Καρανταή το λένε
έβγα να σε δώ, να παρηγορηθώ.

Που παν οι Αλατσατιανές
και τον καημό τους λένε
πάπια του γιαλού, μην αγαπάς αλλού
και τον καημό τους λένε
πάπια, χήνα μου, να ΄χεις το κρίμα μου.

Τσεσμέ, Βουρλά κι Αλάτσατα
και Κάτω Παναγία
τα μελιτζανιά να μην τα βάλεις πια
και Κάτω Παναγία
χήνα, πάπια μου να κλαις τα πάθια μου.

Χαθήκαν οι λεβέντες σας
απ' την Μικρά-ν-Ασία
άστρο της αυγής, γιατ' άργησες να βγεις
απ' την Μικρά-ν-Ασία
άστρο μου λαμπρό, δε βγαίνεις να σε δω.

Ανατολίτικα βουνά
που 'χετε τον αέρα
πρόβαλε να δεις κορμί που τυρραννείς
που ΄χετε τον αέρα
έλα πέρασε και χαμογέλασε.

Βλέπετε την πατρίδα μας
τη νύχτα και τη μέρα
άστρο μου λαμπρό, δε βγαίνεις να σε δω
τη νύχτα και τη μέρα
δεν ξαναπερνώ από τούτο το στενό.