İHBAR TAZMİNATI NEDİR? HANGİ ŞARTLARDA TALEP EDİLEBİLİR? Avukat Ezgi Esnik Günay

İşçi, işveren tarafından ihbar süresi verilmeden işten çıkartılmış ise işçiye ödenecek olan tazminata ihbar tazminatı denilir. İşçi, ihbar tazminatını ancak işveren tarafından işten çıkartılmış ise talep edebilir. İşçi istifa etsin veya haklı sebepler ile kendisi işten ayrılmış olsun ihbar tazminatı talep edemez. İşçinin işveren tarafından işten çıkartılmasında da ihbar tazminatına hak kazanabilmesi için işveren tarafından haksız olarak işten çıkartılmış olması gerekmektedir. İşçi, işten haklı nedenler ile çıkartılmış ise yine ihbar tazminatı talep edemeyecektir.

İşçinin iş sözleşmesi, işveren tarafından ihbar sürelerine uyulmadan sebepsiz veya haksız yere sonlandırılmış ise işveren tarafından işçiye çalışma süresine bağlı olarak ihbar tazminatı ödenmelidir.

İŞÇİ HAKLI NEDENLERLE İŞTEN AYRILMAK ZORUNDA KALMIŞ İSE DE İHBAR TAZMİNATI İSTEYEMEYECEKTİR

İşçi haklı fesih ile işten ayrılmış dahi olsa işverenden ihbar tazminatı isteyemeyecektir. İhbar tazminatı hakkı, işçinin işveren tarafından işten çıkartılmış olması halinde doğacaktır. İşverenin işçiyi, haklı nedenlerle işten çıkartması halinde de işçi ihbar tazminatı alamayacaktır.

İHBAR SÜRELERİ NE KADARDIR?
İşveren işçiyi işten çıkartmak istiyor ve bunun için de derhal feshi gerektirir haklı bir sebebi yok ise altı aydan az çalışmış işçiye iki hafta, işi altı aydan birbuçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için dört hafta, işi bir buçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için altı hafta, işi üç yıldan fazla sürmüş işçi için sekiz hafta önceden bildirim yapılması gerekmektedir. İşveren bu ihbar sürelerine uymuyor ve derhal fesih yapıyor ise işçiye bu süreler karşılığında ihbar tazminatı ödemesi yapmalıdır.

İHBAR SÜRESİ BÖLÜNEMEZ
İşten çıkartılan işçiye ihbar süresi bir defada kullandırılmalıdır. İhbar tazminatı bölünerek kullandırılamaz, ihbar tazminatının işçiye bölünerek kullandırılmış olduğu iddiasında ihbar tazminatının kullandırıldığı kabul edilmeyecek ve işveren işçiye ihbar tazminatı ödemek zorunda kalacaktır.

İHBAR TAZMİNATI NASIL HESAPLANIR
İhbar tazminatı almaya hak kazanmış olan işçiye çalışma sürelerine bağlı olarak ihbar tazminatı ödenecektir. İşyerinde altı aydan az çalışmış işçiye iki haftalık, işi altı aydan bir buçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için dört haftalık, işi bir buçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için altı haftalık, işi üç yıldan fazla sürmüş işçi için sekiz haftalık giydirilmiş brüt ücreti tutarında ihbar tazminatı ödenmesi gerekecektir. İhbar tazminatı giydirilmiş brüt ücret üzerinden hesaplanacaktır. İhbar tazminatı hesabından gelir ve damga vergisi düşülecektir.

İHBAR TAZMİNATINDA ZAMANAŞIMI
İhbar tazminatında zamanaşımı 10 sene iken İş Kanunu ek madde 3 ile bu süre 5 yıla düşürülmüştür. Buna göre 12.10.2017 tarihinden sonra işten çıkartılanlar için zamanaşımı 5 yılık süreye tabi olacaktır.

İHBAR TAZMİNATINDA FAİZ
İhbar tazminatında yasal faiz işleyecektir. Faiz dava tarihinden ve ıslah tarihinden itibaren işleyecektir.