Małpia polityka: o hierarchii panującej w stadach naczelnych

Badania dotyczące hierarchii występującej w stadach zwierząt zainicjował na początku XX w. młody norweski uczony, Thorleif Schjelderup-Ebbe. Od dziecka przyglądał się kurom, które hodowali jego rodzice. Zaobserwował między innymi, że jednym ze sposobów, w jaki kury wyrażają swój status, jest dziobanie kur znajdujących się niżej w hierarchii stada. Tak zrodziło się określenie „kolejność dziobania”, które szybko zrobiło ogromną karierę – nie tylko wśród naukowców.

Małpy, które żyją w społecznościach hierarchicznych, też uprzykrzają życie osobnikom niższego szczebla. Zwłaszcza, jeśli te nie okażą im wystarczająco szybko szacunku. Niektóre gatunki tworzą jednak bardziej egalitarne społeczności. Czasem olbrzymie różnice dotyczące systemu hierarchicznego występują nawet u bardzo blisko spokrewnionych gatunków. Skąd one się biorą? Jaki wpływ na realia małpiej polityki wywiera środowisko? O tym wszystkim ósmym odcinku serii "Geny i memy".

Seria „Memy i geny” porusza zagadnienia na styku biologii ewolucyjnej, etologii poznawczej i ekologii behawioralnej. Opowiada o tym, w jaki sposób zachowania zwierząt i ich umysły kształtują się pod wpływem rozmaitych presji wywieranych przez środowisko przyrodnicze i społeczne.

Nauka na żywo II: wielkie debaty - zadanie finansowane w ramach umowy 761/P-DUN/2019 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę.

Scenariusz* i prezentacja: Łukasz Kwiatek
Kamera i montaż: Piotr Urbańczyk

*W przygotowaniu materiału korzystałem głównie z książki Karen Strier, Primate Behavioral Ecology, Routledge 2017

Errata:
W piątej minucie filmu mowa jest o muriki północnym - jest to gatunek naczelnych występujący, oczywiście, w Ameryce Południowej, a nie Północnej - jak powiedziałem w filmie.