Voor 80.000 euro opgelicht: toename babbeltrucs

Al jaren worden Amsterdammers het slachtoffer van babbeltrucs, maar de modus operandi van oplichters verandert en de nieuwe babbeltrucs blijken minstens zo effectief. De gemeente, politie en ook banken zetten vol in op preventie, maar mensen blijven in de trucs trappen. Zo ook een Amsterdamse vrouw, die voor maar liefst 80.000 euro werd ze opgelicht. Tegenover AT5 doet ze haar verhaal. "Ik heb er weken niet van geslapen. En nog niet."

Haar verhaal staat zeker niet op zichzelf. De afgelopen jaren zien de politie en de fraudehelpdesk deze neptelefoontjes van de bank, maar ook van andere instanties, enorm toenemen. Spoofing of helpdeskfraude wordt het ook wel genoemd. Waar in 2019 landelijk nog maar zeven meldingen van dit soort neptelefoontjes van de bank binnenkwamen bij de fraudehelpdesk, groeide dit door naar 832 in 2020 en 1.454 in 2021. De totale schade liep op van 30.000 euro in 2019 tot meer dan 5 miljoen in 2021. 

De 'klassieke' babbeltruc, die begint bij iemand die aanbelt en zegt een loodgieter, verkoper of iemand van de thuiszorg te zijn, komt steeds minder voor. De fraudehelpdesk zegt hier amper nog meldingen van binnen te krijgen. Die trucs lijken dus vervangen door deze nieuwe spoofing-trucs, die beginnen bij een telefoontje. "Ze proberen mensen vervolgens aan te zetten tot het overmaken van geld of het afgeven van een bankpas bijvoorbeeld", zegt Marijke Stor van de politie Amsterdam.

De nieuwe trucs hebben niet alleen de aandacht van de politie. Maar waar banken phishing bijvoorbeeld steeds sneller kunnen detecteren, worstelen ze met deze relatief nieuwe fraudevorm. "Bij bankhelpdeskfraude bijvoorbeeld speelt de oplichter in op jouw eigen emoties en je eigen handelingen", zegt Puck van der Laan. Zij is adviseur veiligheid bij de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB). "Je voert zelf dus de handelingen uit. En dat is natuurlijk heel lastig voor een bank te detecteren."

De NVB heeft deze week dan ook de campagne Zo werkt fraude gelanceerd, die zich richt op het herkennen van de trucs. "Vanuit gedragswetenschap zien we nu ook dat alleen waarschuwen niet voldoende is", zegt Van der Laan. "We moeten echt zorgen dat iedereen fraude kan leren herkennen en voorkomen."

Behalve de banken richten ook de politie en de gemeente zich op preventie. In Noord organiseren het stadsdeel en de politie dan ook een cybercrime-voorlichtingsmiddag, bedoeld voor 65+-ers. Want van de bij de fraudehelpdesk bekende slachtoffers is 75 procent ouder dan 65. Zij blijven lastig te bereiken.

En er is nog iets wat hen een gewillig slachtoffer maakt, weet Peter Faber. De 79-jarige acteur helpt bij de voorlichting. "Oudere mensen komen nog uit een tijd van goed van vertrouwen zijn. Omdat de criminelen het zo overtuigend doen en een beetje dwingend, trappen ze er gewoon in. Ze zijn goeiig. Ik kom ook uit die tijd van goeiig zijn."

Maar het verhaal van het Amterdamse slachtoffer laat zien dat het niet alleen maar om 'goeiige' ouderen gaat. "Achteraf denk je: wat een raar verhaal. Hoe heb ik daar in kunnen trappen", zegt ze. "Ik schaam me daar ook voor. En dat is wel een tijd de overheersende gedachte geweest, die schaamte. Hoe kan ik dit geloofd hebben?" 

Het is iets wat de politie vaker hoort van slachtoffers, dat gevoel van schaamte. Maar volgens Stor is dat niet terecht. "Criminelen doen er echt alles aan om mensen ervan te overtuigen dat ze zijn wie ze zeggen te zijn. Het is dus echt niet gek dat je daar intrapt. Schaam je er niet voor en meld je bij ons." 

"Toen hebben ze opgehangen en toen dacht ik ergens in een split second: wat een raar verhaal dit", vertelt het slachtoffer. Toen ben ik toch gaan googelen en wat dingen ingetoetst. Ik zou het niet weten, het was in een waas. Dan vind je internetfraude en dan herken je wat termen en dan denk je: oh mijn god wat is hier gebeurd? En dan zie je dat er heel veel geld weg is. 80.000 euro. Ik heb daar weken niet van geslapen. En nog niet." 

Het is inmiddels zes maanden later. Van een van haar banken kreeg ze de volle 50.000 euro terug, van haar andere twee banken kreeg ze in totaal maar een klein gedeelte terug. Meer dan 27.000 euro is ze dus echt kwijt. "Ik probeer het maar gewoon te vergeten en dat lukt vrij aardig", vertelt ze. "Maar ik merk dat ik nu weer boos en verdrietig word als ik het erover heb. Opgelicht worden, ik dacht dat het me nooit zou gebeuren. Maar het is wel gebeurd en dat moet ik een plekje gaan geven, dat is niet makkelijk."

❌
❌
❌

AT5 - Echt Amsterdams Nieuws

Abonneer hier op ons youtubekanaal:
   / at5  

Tips of opmerkingen?
Whatsapp: 06 511 909 38
Telefoon: 020 555 1155

Volg AT5:
www.at5.nl
Instagram: instagram.com/at5.nl
Facebook: facebook.com/at5nl
Twitter: twitter.com/at5