5 dəqiqəyə qəbizliyə son - Bağırsaqda heç nə qalmır

5 dəqiqəyə qəbizliyə son - Bağırsaqda heç nə qalmır

Qəbizlik

Statistika göstərir ki, orta yaşlı hər 3 qadından biri, orta yaşlı hər 5 kişidən biri qəbizlikdən əziyyət çəkir. Bəs, qəbizlik nədir?
Əvvəlcə, normal “çölə çıxmaq” haqqında danışaq. İnsanlar, adətən, gündə 1 dəfə, bəzən isə gündə 2 dəfə “çölə çıxırlar”. Elə insanlar da var ki, müddət günaşırı, yaxud iki gündən birdir. Əgər vəziyyət həftədə 3 dəfədən azdırsa, demək, konstipasiyadan, yəni, qəbizlikdən şübhələnməyə dəyər.
Xroniki konstipasiyanın səbəblərini belə sıralamaq olar:
-nizamsız və balanssız qidalanma;
-qidalar vasitəsilə yetəri qədər lif qəbul edilməməsi;
-lazımi qədər maye qəbul edilməməsi;
-“çölə çıxmaq” ehtiyacının şüurlu şəkildə gözardı edilməsi;
-hərəkətsizlik;
-qarın əzələlərində zəifləmə;
-səyahətlər;
-stress;
-depressiya;
-tiroid hormonu çatışmazlığı;
-ağrıkəsicilər, anti-depresantlar, kalsium və dəmir əlavələri, alminium tərkibli turşu əleyhinə mədə dərmanları kimi preparatlar;
-şəkərli diabet;

Qəbizlik insana narahatlıq verməklə bərabər zamanında müalicə edilməsə, müxtəlif komplikasiyalara da səbəb ola bilir.
1. Fecal impaction: nəcisin qatılaşması. İmalə kimi müxtəlif müdaxilələrlə, bəzən isə, hətta əməliyyatla bağırsaqların boşaldılması lazım gəlir;
2. Hemoroid: nəcisin rektuma təzyiqi nəticəsində insanın daim gücənməsi ilə əmələ gəlir;
3. Anal dəlikdə yırtıqlar: fissur və fistullar;
4. Rektal prolaps: qalın bağırsağın içinin eşiyə çıxması;
5. Qalın bağırsaq xəstəlikləri: məsələn; divertikulit;
6. Qalın bağırsaqda xərçəng;

Qəbizlik gözlə görülən komplikasiyalardan əlavə, ciddi metabolizma xəstəliklərinə də, ürək-damar problemlərinə də yol aça bilir. Ümumiyyətlə, qəbizlik bağırsqların, dolayısı ilə, həzm sisteminin düzgün işləməməsinin göstəricisidir.
Son zamanlarda “mikrobiom” terminini tez-tez eşidirik. Bu termin bağırsaqlardakı bakteriyaların cəmini ehtiva edir. Bakteriyalar şəkər, xolesterol metabolizmamıza, immun sistemimizə, hətta əhval-ruhiyyəmizə belə, təsir edir. Xroniki qəbizlikdən əziyyət çəkənlərdə bağırsaq bakteriyalarının müxtəlifliyi və növləri dəyişir. Bu da ciddi metabolik xəstəliklərə zəmin yaradır.
Göründüyü kimi, qəbizlik etinasız yanaşılacaq vəziyyət deyil. Müalicə olunmasa, gələcəkdə ciddi komplikasiyalara yol aça biləcək qəbizlikdən yaxa qurtarmağın da üsulları var.
Bəli, qəbizlik müalicəsi olan xəstəliklərdəndir. Ən birinci, qidalanma nizamına riayət edilməli, rasiona liflə zəngin qidalar daxil edilməlidir. Lifli qidalar bağırsaqlarda su ilə birləşərək müəyyən həcmə malik kütlələr halına düşür və bağırsaq fəaliyyətini dəstəkləyir. Bağırsaqdakı kütlələr böyüdükcə, bağırsaq hərəkətləri intensivləşir. Milli mətbəxində liflə zəngin qidalar üstünlük təşkil edən ölkələrdə aparılan araşdırmalar göstərib ki, həmin ölkənin vətəndaşlarının çox az qismi qəbizlikdən əziyyət çəkir.
Dolayısı ilə, nəcisin miqdarı və “çölə çıxmağın” nizamı, keyfiyyəti birbaşa yeyilən lifli qidaların miqdarına bağlıdır. Liflə zəngin qidalar aşağıdakılardır:
1. Noxud;
2. Mərcimək;
3. Lobya;
4. Brokoli;
5. Gül kələm;
6. Kələm;
7. Qarğıdalı;
8. Buğda yarması;
9. Yulaf;
10. Kətan toxumu və ya unu;
11. Alma;
12. Armud;
13. Balqabaq;
14. İspanaq;
15. Göyərtilər;

Lifli qidaların qəbulu ilə paralel bol miqdarda içilən su liflərin şişməsini, bayaq qeyd etdiyim kimi, bağırsaqlarda kütlə yaranmasını təmin edir. Digər yandan, el arasında qəbizliyin aradan qaldırılmasına kömək edən, gündəlik olaraq tətbiq edilən bəzi üsullar da mövcuddur. Sadəcə, vurğulamalıyam ki, üsulların təsir etməsi individualdır. Türkəçarə üsullar bunlardır:
-gavalı və ya ərik qurusu yemək;
-təzə əncir yemək;
-zeytun yağı içmək;
-zeytun yağında qovrulmuş ispanaq yemək;
-aloe vera geli qəbul etmək;