هم‌اندیشی چپ: برآمدن روحانیت شیعه ــ بخش نخست: از آل ‌بویه تا پایان دوره ی قاجار، دکتر حسن آزاد

هم‌اندیشی چپ
برآمدن روحانیت شیعه ــ بخش نخست: از آل ‌بویه تا پایان دوره‌ی قاجار
۲۰ فروردین ۱۴۰۳ ــ ۸ آپریل ۲۰۲۴
گفتار: حسن آزاد*
شرکت‌کنندگان: یوسف اردلان، محمدرضا شالگونی، محمد صفوی، بهروز معظمی
گفت‌وگوگردان: محمدرضا شالگونی

   • هم‌اندیشی چپ: برآمدن روحانیت شیعه ــ ...  

رفیق حسن آزاد در گفتار خود شرح جامعی از سیر برآمدن روحانیت شیعه ارائه کرد و این سیر را از آغاز آن در دوره‌ی آل بویه تا پایان دوره‌ی قاجار بر پایه‌ی زیر شرح داد.
الف) کارکرد:
۱) فرهنگی ــ عقیدتی: آموزش؛ تولیت؛ امامت جماعت؛ زیارت؛ عزاداری ـ روضه‌خوانی؛ شفاعت؛ استخاره.
۲) قانونی: قضاوت؛ اجتهاد؛ ثبت و رسمیت‌بخشیدن به اسناد.
۳) سیاسی: جهاد؛ امامت جمعه؛ حاکمیت سیاسی.
ب) درآمد:
۱) رده‌های بالا:
۱ـ۱) دریافتی اجباری: خمس ـ سهم امام؛ زکات؛
۱-۲) دریافتی اختیاری: حق التولیه؛ حق الوصیه؛ رد مظالم؛ امامت مسجد؛ صوم و صلات؛ نذر و صدقه؛ حق الثبت.
۲) رده‌های پایین: کفن و دفن؛ منبر و خطابه؛ زیارت؛ نکاح و طلاق؛ دعانویسی؛ متعه.
پ) رابطه با طبقات و گروه‌های دیگر اجتماعی.
ت) رابطه با دولت.
*رفیق حسن آزاد فعال سیاسی چپ است که در دو دهه‌ی اخیر به فعالیت‌های نظری بیشتری پرداخته است. نوشته‌ها و ترجمه‌های او در وب‌گاه‌های مختلفی هم‌چون نشر بیدار (https://www.nashrebidar.com/)، نقد اقتصاد سیاسی (https://pecritique.com/) و نقد (https://naghd.com/) منتشر شده‌اند.