روش کشت زعفران | روش کاشت، داشت و برداشت زعفران از صفر تا صد | انواع کاشت زعفران | روش آبیاری زعفران

 انواع روش های کشت زعفران

به طور کلی روش‌های کشت زعفران را می‌توانیم به دو دسته کشت گلخانه‌ای و کشت خاکی تقسیم کنیم. هر کدام از این روش‌های کشت زعفران می‌توانند در یک زمان و شرایط به خصوص بهینه باشند و نمی‌توان به طور مطلق یکی را بر دیگری برتر دانست.


کشت گلخانه ای زعفران

کشت گلخانه‌ای زعفران با روش‌های متنوعی در نقاط مختلف ایران و جهان انجام می‌شود و هر از چندگاهی نیز فیلم‌هایی از نحوه کشت و درآمد حاصل از کشت گلخانه‌ای منتشر می‌شود که افراد را به انجام این نوع کشت تشویق می‌کنند.

کشت خاکی زعفران

در کشت زعفران به روش خاکی تنها یک بار پیاز زعفران را در زمین کشت خواهیم کرد و تا هفت سال از زعفران حاصل از آن بهره‌مند خواهیم شد. گذشته از زعفران حاصل شده هر ساله پیاز زعفران ما در پایان سال هفتم چند برابر خواهد شد و این یعنی گنجی بزرگ در زیر خاک.
 
اصول و روش های کشت زعفران خاکی

در این جا اصول و روش‌های کشت خاکی زعفران را در نه گام برای شما خلاصه کردیم تا به دیدی جامع و کلی از کشت زعفران دست پیدا کنید. شما با درک عمیق از این فرایند بسیار ساده می‌توانید اقدام به کشت زعفران خاکی بکنید و از سود حاصل از آن بهره‌مند شوید.

گام اول: آماده سازی محل کشت زعفران

خب مسلم است در اولین گام باید جایی را برای کاشت زعفران آماده کنیم. این محل کاشت زعفران می‌تواند یک باغچه، جعبه، گلدان و یا یک زمین کشاورزی باشد. تفاوتی نمی‌کند که زعفران را کجا کشت می‌کنید اصول کشت زعفران یکسان خواهد بود.

خاک مناسب برای کشت زعفران باید خاکی باشد که از نظر سنگینی متوسط باشد. خاک‌های خیلی سنگین جلوی رشد گیاه را می‌گیرند و خاک‌های خیلی سبک توان حفظ رطوبت مورد نیاز زعفران را ندارند. به بیانی دیگر خاک مناسب کشت زعفران خاک لومی-شنی است.

خاک لومی-شنی خاکی است که دارای 30 درصد سنگ‌ریزه و رس و 30 درصد نیز سیلت داشته باشد تا نسبت متوسطی از سنگینی و سبکی را داشته باشد. البته باید توجه کنیم که این شرایط برای حد مطلوب کشت است و بیشتر زمین‌های ایران چنین شرایطی را ندارند و در آن ها کشت انجام شده و بازدهی خوبی را نیز به ثبت رسانده‌اند.


گام دوم: شخم و یا آماده سازی زمین

پس از اینکه زمین مورد نظرمان را انتخاب کردیم باید آن را شخم بزنیم. بهتر است زمین را در اواخر پاییز یا اوایل زمستان و تا عمق 50 سانتی‌متری شخم بزنیم. این شخم زمین را آماده کاشت زعفران و انجام مرحله بعدی یعنی کوددهی پایه و اولیه مزرعه زعفران می‌کند.

گام سوم: تهیه‌ی پیاز زعفران

در مرحله بعد باید اقدام به خرید پیاز زعفران بکنیم. یکی از هزینه‌های اصلی و مهم ما در کشت زعفران خرید پیاز زعفران خواهد بود و لازم است تا دقت کافی را در این مورد داشته باشیم. پیاز زعفران در سایز‌ها و کیفیت‌های متفاوت به فروش می‌رسد، پس نحوه تولید و محل تولید آن اهمیت دارد.

گام چهارم: آماده کردن پیاز جهت کشت زعفران

یکی از نکات مهم کشت زعفران این است که باید تا حد امکان فاصله بین خرید پیاز زعفران و کاشت آن در زمین کوتاه باشد. پیاز زعفران خارج از خاک به شدت در معرض بیماری‌ها و آفات قرار دارد و بهتر است از نگه‌داری آن در این شرایط خودداری شود.

گام پنجم: انجام فرایند کشت زعفران

پس از آماده کردن زمین و کوددهی اولیه آن و سپس آماده کردن و ضدعفونی کردن پیازها نوبت به کاشت آن‌ها در زمین می‌رسد. فرایند کشت پیاز در زمین را می‌توانیم به دو روش کلی تقسیم‌بندی کنیم. کشت ردیفی زعفران و کشت کپه‌ای زعفران.


روش کشت زعفران ردیفی

همان‌طور که از اسم این نوع کشت پیداست ما باید پیاز زعفران را در شیارهای موازی و در طول یک ردیف بکاریم. در روش سنتی تراکم پیاز 3 تا 4 تن در هکتار است و فاصله بین شیارها زیاد است. عمق شیارهای 25 تا 30 سانتی‌متر می‌باشد و فاصله هر شیار با شیار بقل تا 40 سانتی‌متر می‌باشد.

روش کشت زعفران کپه‌ای یا چاله‌ای

در این روش از کاشت زعفران همان‌طور که از آن پیداست تعدادی پیاز را در چاله‌هایی به ارتفاع و عرض 25 سانتی‌متر قرار می‌دهیم و روی آن‌ها را می‌پوشانیم. فاصله هر چاله با چاله‌های اطراف حدود 20 تا 25 سانتی‌متر می‌باشد.

گام ششم: فرایند آبیاری مزرعه زعفران

زمان کشت زعفران و یا به عبارتی همان فصل کشت زعفران از تیرماه آغاز می‌شود و تا اواسط مهرماه ادامه دارد. دقت کنید که تفاوتی نمی‌کند که شما در چه زمانی عمل کاشت زعفران را انجام می‌دهید شما باید اولین آبیاری را در اواسط مهرماه انجام دهید.

گام هفتم: سله‌شکنی خاک مزرعه زعفران

سله شکنی و یا به عبارتی نرم‌کردن سطح خاک برای کمک به رشد گیاه و گلدهی زعفران و پس از انجام آبیاری اول و در اواسط مهرماه انجام می‌شود. این موضوع به قدری اهمیت دارد که ما آن را در قالب یک گام از مراحل کاشت زعفران طبقه‌بندی کرده‌ایم.

گام هشتم: نگه‌داری از مزرعه زعفران

خب همان‌طور که گفتیم ما یک بار مزرعه را کشت می‌کنیم و تا هفت سال می‌توانیم از محصول آن بهره ببریم. اما در این میان یک کار دیگر نیز باید انجام دهیم و آن مدیریت و نگه‌داری از مزرعه است.

ما باید مزرعه را در مقابل آفات و بیماری‌های رایج مزرعه زعفران مانند موش‌ها، خرگوش ها، خارپشت و برخی از بیماری‌های دیگر مانند کنه و قارچ حفاظت کنیم. البته نگران نباشید، مقابله با این مسائل بسیار آسان خواهد بود اگر برخی از مسائل ساده را رعایت کنیم.

 
گام نهم: برداشت و فراوری زعفران

در مناطق مختلف و شرایط آب و هوایی متفاوت زمان برداشت زعفران نیز متفاوت است و به طور کلی می‌توانیم بگوییم که زمان برداشت زعفران از آبان‌ماه تا آذر ماه و به مدت حدودا 20 روز می‌باشد.

این محدوده‌ی زمانی به نوعی اوج بار کاری مزرعه زعفران محسوب می‌شود و باید پیش‌بینی نیروی کار کافی را داشته باشیم و از قبل آن را برنامه‌ریزی کنیم. هر گل زعفران به محض رویش باید چیده شود و اگر دو تا سه روز روی زمین بماند به مرور بی‌کیفیت شده و در نهایت از بین می‌رود.