Eleştirel Hukuk Teorilerinde Suç ve Ceza | Mehmet Cemil Ozansü | Ezgi Duman | Kurtul Gülenç

08 Mayıs Çarşamba akşamı #TESAK Çağdaş Felsefe Söyleşileri’nde Kurtul Gülenç’in konukları Ezgi Duman ve Mehmet Cemil Ozansü’ydü.

Ezgi Duman: “Sözleşme deyince özne özerkliğine dayanan, eşit bir muamele ve irade serbestisinin olduğu bir yapıdan söz ediyoruz. ‘Şiddetin Eleştirisi’ isimli makalesinde Walter Benjamin toplum sözleşmesi diye genelleyip soyutlayabileceğimiz bir alandan iki tacir arasındaki sözleşmeye kadar her tür sözleşmenin aslında bir şiddet edimine mahal verebileceğini, bu potansiyeli içinde taşıdığını söylüyor. Hukuki sözleşme dediğimiz şey her zaman için bir icra edilebilirlik olasılığı taşır ve sözleşmeye uymayan bakımından bir şiddet potansiyeli taşır, çünkü diğer taraf uymayan tarafa şiddet uygulama hakkını eline çoktan almış demektir. Bu anlamda Benjamin, ‘Hukuk kurmak iktidar kurmaktır, bu anlamda şiddetin dolaysız tezahür ediş eylemidir’ diyor. Benjamin’in bu düşüncesi bizim ezberimizi bozuyor: Hani hukuk, modern tahayyül bakımından söylersek, siyasi iktidarları sınırlandırmak için vardı? Dolayısıyla Benjamin hukuk, iktidar ve şiddet arasında ontolojik bir bağlantı kurmuş oluyor.”

Mehmet Cemil Ozansü: “19. yüzyılda bütün hukuk felsefecileri içinde suçluya gerçek anlamda bir karakter maskesi takan, Hegel’dir. Suçlu aslında bu kompozisyonda bir hukuk koyucudur. Fail aslında bir hukuk koyar, yani öznel iradeyi ve genel iradeyi ihlal ederken kendi bir hukuk vazeder. Sadece, Hegel’in paradigmasına göre, bu gayri aklidir, bunun akılla, akıl toplumuyla uzlaştırılması (versöhnung) gerekir. Bu hukuk koyucu bakımından ceza failin hakkıdır. Kant’tan ayrıldığı nokta da budur zaten. Ceza sadece dışsal bir zor olarak nitelendirilemez, aynı zamanda fail bir hukuk koyucu olduğu için onun eyleminin karşılığının ona verilmesi, olumsuzlamasının yeni bir olumsuzlamayla ceza budur aşılması ve uzlaşmaya geçilmesi gerekir.”


#KurtulGülenç #EzgiDuman #MehmetCemilOzansü