Maria Aldona Kozłowska | Wilno, Ponary | Obraz społeczności żydowskiej w oczach sąsiadów

[eng below] Maria Aldona Kozłowska (z d. Olszewska) urodziła się w 1925 r. w Słonimie. Z okresu dzieciństwa spędzonego w Wilnie wspomina lokalną społeczność żydowską – jej zwyczaje, stroje i role, które jej członkowie odegrali w różnych obszarach społecznego i gospodarczego. Była świadkiem marszu śmierci wileńskich Żydów do Ponar. Słyszała strzały oddawane przez szaulisów do Żydów, widziała jak sprzedawany jest pozostały po Żydach dobytek. Nie przyjmuje jednak zarzutu obojętności wobec dziejących się wydarzeń, podkreślając niemoc polskich sąsiadów: „To nie jest tak jak pisze Miłosz, że tutaj bawili się obok, a tam ginęli ludzie”.

Zapraszamy do obejrzenia kolejnego cyklu wywiadów filmowych zrealizowanych w ramach Programu Wieloletniego „Niepodległa” na lata 2017-2022. Tym razem swoimi wspomnieniami podzielili się mieszkańcy Warszawy, Łodzi, Wilna, Nowogródka, Oświęcimia, Mińska Mazowieckiego, Tykocina i Bliżyna. Opowiedzieli o swoich żydowskich sąsiadach, o wydarzeniach ze wspólnej – a od pewnego momentu już osobnej historii, które zostały w ich pamięci. Cykl 10 wywiadów został przygotowany przez dział edukacji i wpisuje się w działalność #MGWonline. Projekt sfinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

_______________________________________________________________________

Maria Aldona Kozłowska (née Olszewska) was born in 1925 in Słonim. From her childhood in Vilnius, she remembers the local Jewish community – its customs, costumes, and the roles its members played in various social and economic spheres. She witnessed the death march of Vilnius Jews to Ponary. She heard the shots fired by the Shaulis at the Jews, she saw how the belongings of the Jews were sold. However, she does not accept the accusation of indifference to the events and emphasizes the powerlessness of the Polish neighbors: "It is not, as Miłosz wrote, that while people played others nearby died".

We invite you to watch the next series of film interviews conducted as part of the multi-year program “Independent” for 2017–2022. This time, residents of Warsaw, Łódź, Vilnius, Nowogródek, Oświęcim, Mińsk Mazowiecki, Tykocin and Bliżyn shared their memories. They told about their Jewish neighbors, about the events of a common – and from a certain point of their own history, which remained in their memory. The series of 10 interviews was prepared by the Education Department and is part of the activities of #MGWonline. The project was funded by the Ministry of Culture and National Heritage.