ฎีกา InTrend ep.84 ภริยาลงชื่อยินยอมให้สามีกู้เงินมาใช้ส่วนตัว ต้องร่วมรับผิดในหนี้นั้นหรือไม่

ฎีกา InTrend ep.84 ภริยาลงชื่อยินยอมให้สามีกู้เงินมาใช้ส่วนตัว ต้องร่วมรับผิดในหนี้นั้นหรือไม่

The Host : กองสารนิเทศและประชาสัมพันธ์ สำนักงานศาลยุติธรรม

Guest Host : สรวิศ ลิมปรังษี

ที่ปรึกษา : สรวิศ ลิมปรังษี, อรวรานันท์ ธนาพันธ์วรากุล

Show Creator : นันทวัลย์ นุชนนทรี, ศณิฏา จารุภุมมิก
Episode Producer & Editor : ศณิฏา จารุภุมมิก, ปนัสยา ชื่นอุระ
Sound Designer & Engineer : กฤตภาส ทองแจ้ง, กิติชัย โล่สุวรรณ
Coordinator & Admin : สุภาวัชร์ ดลมินทร์, โสรัตน์ ไวศยดำรง
Art Director : สุภาวัชร์ ดลมินทร์
Webmaster : ผุสชา เรืองกูล, วชิระ โรจน์สุธีวัฒน์

ในระหว่างสามีภรรยานอกจากจะมีความสัมพันธ์ในเชิงของคู่สมรสที่ทำให้เกิดเป็นครอบครัวแล้ว ความสัมพันธ์อีกด้านหนึ่งที่เป็นส่วนสำคัญไม่น้อยไปกว่าด้านอื่น ๆ คือเรื่องของทรัพย์สินเงินทอง เพราะในการเลี้ยงดูครอบครัวจำเป็นต้องทำมาหาได้มาจุนเจือครอบครัว แต่ทั้งนี้ไม่ได้หมายความว่าสามีภรรยาจะต้องมีส่วนได้เสียในเรื่องเงิน ๆ ทอง ๆ ของอีกฝ่ายด้วยเสมอไป ปัญหาที่จะนำมากล่าวถึงในตอนนี้จะเป็นกรณีที่สามีไปก่อหนี้กู้เงินเพื่อนำเงินมาใช้ส่วนตัว โดยภรรยาได้ลงชื่อให้ความยินยอมในการกู้เงินของสามีด้วย ภรรยาต้องร่วมรับผิดในหนี้นั้นด้วยหรือไม่
นายจันทร์กับนางอังคารเป็นสามีภรรยาอยู่กินกันมาหลายปี โดยมีบุตรด้วยกันหนึ่งคน ต่อมานายจันทร์ได้ไปทำสัญญากู้เงินจากธนาคารแห่งหนึ่งเป็นเงิน 500,000 บาท ในการไปทำสัญญากู้ นางอังคารได้ไปด้วย เจ้าหน้าที่ธนาคารได้ให้นางอังคารลงชื่อในฐานะคู่สมรส โดยเนื้อความของการให้ความยินยอมนั้นเป็นการให้ความยินยอมในการที่นายจันทร์ขอสินเชื่อหรือทำนิติกรรมทุกอย่างกับธนาคาร
ต่อมานายจันทร์ผิดนัดไม่ชำระหนี้เงินกู้ตามกำหนด ธนาคารจึงฟ้องนายจันทร์และนางอังคารให้ร่วมกันรับผิดชำระหนี้เงินกู้ดังกล่าวคืน
กรณีนี้ในส่วนนายจันทร์คงไม่ได้มีประเด็นปัญหาอะไร เพราะเมื่อนายจันทร์กู้เงินนำเงินของธนาคารมาใช้ประโยชน์ นายจันทร์ย่อมมีหน้าที่ต้องชำระหนี้เงินกู้นั้นคืนให้แก่เจ้าหนี้ของตน ข้อเท็จจริงในคดีนี้ไม่ปรากฏว่าการที่นายจันทร์กู้เงินจำนวนดังกล่าวไปนั้น นายจันทร์นำไปใช้ประโยชน์ในทางใดกันแน่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งไม่ปรากฏว่านายจันทร์ได้นำเงินกู้นั้นไปใช้ในการจัดการบ้านเรือน อุปการะเลี้ยงดูคนในครอบครัว หรือในเรื่องการงานที่ทำด้วยกันกับนางอังคาร จึงต้องถือว่าเงินกู้ที่นายจันทร์ไปกู้ธนาคารมานี้เป็นเรื่องที่นายจันทร์นำไปใช้ประโยชน์ในเรื่องที่เป็นการส่วนตัวของตนโดยแท้
ในเรื่องการให้ความยินยอมของคู่สมรสนี้ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1476 ได้กำหนดให้การจัดการสินสมรสในเรื่องสำคัญ ๆ เช่น การขายอสังหาริมทรัพย์ การให้กู้ยืมเงิน เป็นเรื่องที่ต้องได้รับความยินยอมจากคู่สมรสอีกฝ่ายหนึ่งก่อนจึงจะกระทำได้ เพราะการจัดการในเรื่องเหล่านั้นอาจมีผลทำให้สินสมรสที่เป็นทรัพย์สินของคู่สมรสร่วมกันต้องถูกจำหน่ายจ่ายโอนไป
แต่การที่นายจันทร์ไปกู้เงินนี้ไม่ได้เป็นกรณีที่ต้องได้รับความยินยอมจากคู่สมรสก่อน การที่นางจันทร์ให้ความยินยอมในกรณีนี้จึงเป็นคนละกรณีกับการให้ความยินยอมในการจัดการสินสมรสดังกล่าว เพราะการกู้เงินเป็นเรื่องของการทำเพื่อนำเงินของธนาคารมาใช้ ไม่ใช่การจัดการเงินสินสมรสที่คู่สมรสมีอยู่แล้ว
หากดูจากข้อความที่นางอังคารไปลงชื่อให้ความยินยอมในการกู้เงินของนายจันทร์จะเห็นได้ว่าเป็นเรื่องของการให้ความยินยอมเป็นการทั่วไปหากนายอังคารไปขอสินเชื่อหรือทำนิติกรรมใด ๆ กับธนาคาร ไม่ได้เป็นการให้ความยินยอมในลักษณะที่แสดงเจตนาให้เห็นว่าตนเองประสงค์จะร่วมรับผิดในการกู้ยืมของนายจันทร์ด้วย
เมื่อการกู้ยืมเงินที่นายจันทร์ไปกู้จากธนาคารนี้เป็นการนำมาใช้เพื่อประโยชน์ส่วนตัวของนายจันทร์เอง ไม่ใช่เรื่องที่กู้เงินมาจัดการบ้านเรือน อุปการะคนในครอบครัว หรือการจัดการงานที่ทำร่วมกันกับนางอังคาร ตามมาตรา 1490 (4) นางอังคารจะต้องรับผิดร่วมด้วยต่อเมื่อได้ให้สัตยันกับการกระทำนั้นด้วย
แต่เมื่อการให้ความยินยอมของนางอังคารในกรณีนี้เป็นเพียงการรับรู้และไม่คัดค้านการทำนิติกรรมของนายจันทร์ โดยไม่ได้มีลักษณะเป็นการให้สัตยบัน และไม่มีข้อความตอนใดที่ระบุว่านางอังคารต้องการเข้าค้ำประกันการกู้ของนายจันทร์ นางอังคารจึงไม่ต้องร่วมรับผิดในการกู้เงินครั้งนี้ด้วย
การที่คู่สมรสกู้เงินไปใช้เพื่อประโยชน์ส่วนตน คู่สมรสอีกฝ่ายไม่ต้องรับผิดร่วมด้วยหากไม่ได้ให้สัตยบันกับการกู้นั้น ลำพังเพียงการลงชื่อยินยอมเป็นการทั่วไปในการทำนิติกรรมไม่ถือว่าเป็นการให้สัตยบัน คู่สมรสอีกฝ่ายจึงไม่ต้องร่วมรับผิดในการกู้เงินนั้น

(คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3834/2564)